fot. 123RF/PICSEL
Jasnota purpurowa - charakterystyka rośliny
Jasnota purpurowa, której nazwa łacińska to Lamium purpureum, to roślina należąca do rodziny jasnotowatych - Lamiaceae. Kiedyś rodzinę tę nazywano wargowatymi i należy do niej także jasnota różowa. Naturalnie występuje ona na terenie Afryki Północnej, Azji Zachodniej i praktycznie całej Europie. Czasem zdarza się również spotkać ją poza tymi obszarami. W Polsce jest bardzo pospolita i nazywana bywa często chwastem. Jej naturalnymi środowiskami są zarośla, rowy, przydroża i rumowiska.
Lamium purpureum to roślina jednoroczna lub dwuletnia. Zazwyczaj rośnie ona w dość dużych skupinach i ma zdolność do samozapylenia. Jej łodyga, osiągająca 10-30 cm jest czterokanciasta i może być wzniesiona lub rozesłana. Od spodu jest zielona, natomiast od góry ma różowy kolor. Przy krawędziach może być delikatnie owłosiona, natomiast w większej części jest naga.
Liście jasnoty purpurowej są bardzo podobne do liści jasnoty różowej i wydzielają dość nieprzyjemny i silny zapach. Rosną nakrzyżlegle, ich brzegi są karbowane, a wierzch połyskujący. Na spodzie są lekko owłosione. Co ciekawe, liście występujące na szczycie łodygi bardzo często mają różową barwę. Sprawdź także ten artykuł o uprawie i zastosowaniu jasnoty białej.
Kwiaty, jak sama nazwa wskazuje, są w odcieniach fioletu. Ich długość sięga do 1,5 cm. Pojawiają się one w okółkach w kątach szczytowych liści łodygi. Ich budowa jest dwuwargowa, z czego ich dolna warga jest ciemniejsza, a górna delikatnie owłosiona. Owocem jasnoty purpurowej są rozłupki w kolorze żółtoszarym o odwrotnie jajowatym, na szczycie skośnie ściętym kształcie. Całe są cętkowane.
Jasnota purpurowa - właściwości lecznicze
Jasnocie purpurowej możemy przypisać wiele właściwości leczniczych, o których większość rolników, wykonujących opryski przeciw tym chwastom z pewnością nie wie. Zobaczmy, w jaki sposób możemy wykorzystać ten wyjątkowy chwast i przy jakich chorobach i schorzeniach może nam pomóc.
Lamium purpureum ma bardzo pozytywny wpływ na układ trawienny. Jedna łyżka octu przyrządzonego z jasnoty, którą dodaje się do wody, zakwasi żołądek i dodatkowo wspomoże trawienie. Ponadto herbata z tego chwastu sprzyja trawieniu białek. Jasnota pomaga również w ochronie wątroby.
Poza tymi właściwościami leczniczymi roślina ta hamuje stany zapalne i skurcze mięśni gładkich, działa przeciwzapalnie i uspokajająco, hamuje rozwój bakterii i grzybów oraz zmniejsza napięcie mięśni szkieletowych, dzięki czemu przynosi ulgę w bólach kręgosłupa i głowy. Dodatkową zaletą jest jej pozytywny wpływ na ciśnienie krwi, ponieważ dzięki temu, że zmniejsza ona napięcie ścian krwionośnych, to obniżane jest ciśnienie krwi.
Zastosowanie lecznicze i nie tylko
Zastosowań jasnoty purpurowej jest bardzo wiele. Jej najważniejsze zastosowanie lecznicze to z pewnością wzmocnienie wydzielania soku żółciowego, żółci i soku trzustkowego, które odgrywają bardzo dużą rolę w naszym organizmie. Poza tym ich zastosowanie lecznicze przydaje się także przy bólach menstruacyjnych, bo bardzo je łagodzą.
Oprócz tego z jasnoty purpurowej przyrządzić można napar z dodatkiem selera, rumianku lub krwawnika, który jest dobrym środkiem przeciwko migrenie i nieżytach górnych dróg oddechowych. Poza tym chwast ten wykorzystuje się również do przyrządzenia octu i jako dodatek do sałatek, zapiekanek i zup.
Jak możemy zauważyć, jasnota purpurowa mimo tego, że jest powszechnie występującym chwastem, jest bardzo pozytywną rośliną o niesamowitych właściwościach leczniczych. Jeśli jednak stanowi bardzo duży problem na polach, wykonuje się wtedy opryski przeciw chwastom, dostępne w sklepach ogrodniczych. Jednak lepszym rozwiązaniem jest ścięcie jej i wykorzystanie do przygotowania herbaty lub innych specyfików.