Spis treści:

• Nowe przepisy prawa budowlanego — zmiany w ustawie
• Budowa domu bez pozwolenia w 2023
• Co można wybudować bez zezwolenia?
• Co można wybudować bez zezwolenia i zgłoszenia do urzędu?

Nowe przepisy prawa budowlanego — zmiany w ustawie

Od lat różne środowiska polityczne i eksperckie, ale przede wszystkim zwykli obywatele postulowali zmiany, które upraszczałyby obowiązujące w Polsce prawo budowlane. Pierwsze duże rewizje pojawiły się już rok temu, jednak to nowelizacje przewidziane na 2023 rok mają być prawdziwą rewolucją.

Nowe zapisy w ustawie o prawie budowlanym i powiązanych z nią aktach prawnych mają być kolejnym etapem upraszczania, przyspieszania i cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego. Jakie są największe zmiany, które proponuje ustawodawca? Czemu mają służyć nowe przepisy?

Możemy wyróżnić pięć obszarów, na które wpłyną przedstawione rozwiązania:

• likwidacja dualizmu prawnego dotyczącego domów poniżej i powyżej 70 mkw.;
• zmniejszenie ilości wymaganych dokumentów i uproszczenie procedur;
• skrócenie czasu postępowań prowadzonych na podstawie ustawy o prawie budowlanym;
• skrócenie procedury oddawania nowo wybudowanych nieruchomości do użytku;
• redukcja obciążenia procesami biurokratycznymi odpowiedzialnych komórek w poszczególnych urzędach.
  

Dowiedz się: Ulgi i dofinansowania dla właścicieli domów. O co wnioskować w 2023 roku, czy każdemu należy się pomoc?

Jak dokładnie mają wyglądać te zmiany? Wiele z nich dotyczy cyfryzacji całego procesu, po wejściu w życie nowych przepisów wszystkie zainteresowane strony powinny mieć dostęp i możliwość złożenia odpowiednich dokumentów przez internet. W tym zakresie ustawa przewiduje m.in.:

• stworzenie Bazy Projektów Budowlanych;
• rozbudowę portalu e-Budownictwo;
• wprowadzenie Elektronicznej Książki Obiektu Budowlanego;
• wprowadzenie Elektronicznego Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane;
• rozbudowa systemu Elektronicznego Dziennika Budowy;
• skrócenie procedury oddania obiektu do użytku;
• przywrócenie instytucji samodzielnego rzeczoznawstwa budowlanego;
• kary za nieterminowe decyzje o pozwoleniu na rozbiórkę.

Jak widać zmiana przepisów to akcja zakrojona na szeroką skalę, która w teorii powinna zmienić polski system budowlany nie do poznania. Bez wątpienia najważniejszym punktem jest ten pierwszy, bo jego założenia znoszą konieczność uzyskania pozwolenia na budowę domu, niezależnie od metrażu. Jak będą wyglądały zmienione przepisy i droga formalna przy stawianiu swoich "czterech ścian"?

Budowa domu bez pozwolenia w 2023

We wrześniu 2021 zmiany w przepisach dopuściły możliwość budowy domu do 70 mkw. bez konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Od czasu ich wejścia w życie z początkiem zeszłego roku mniejsze konstrukcje wystarczy tylko zgłosić do odpowiedniego urzędu.

Tegoroczne poprawki to jeden z etapów upraszczania przepisów budowlanych w naszym kraju. Pod koniec marca rząd przyjął kolejny projekt ustawy, który pozwoli na budowę budynków mieszkalnych także powyżej 70 mkw. na tych samych zasadach. Jedynym ograniczeniem będzie liczba kondygnacji — samo zgłoszenie wystarczy, jeżeli dom nie ma więcej niż dwa piętra.

Sprawdź: Czy warto budować dom w 2023 roku. Czy materiały budowlane stanieją?

W przypadku budowy domu o powierzchni powyżej 70 mkw. oprócz zgłoszenia wymagane będzie także:

• ustanowienie kierownika budowy;
• prowadzenie dziennika budowy.

Nowe rozwiązania są przeznaczone dla osób prywatnych, które posiadają działki. Nie będą ułatwiały natomiast życia deweloperom stawiającym osiedla domków jednorodzinnych na obrzeżach dużych miast. 

Co można wybudować bez zezwolenia?

Nowelizacja ustawy o prawie budowlanym to nie tylko zmiany w kwestii budowy domów mieszkalnych. Nowe przepisy powiększają grupę konstrukcji, które nie wymagają pozwolenia o m.in.:

• schrony i inne budowle ochronne do 35 mkw., zarówno podziemne, wolnostojące jak i stanowiące część budynku mieszkalnego lub zabudowy zagrodowej;
• kolumbaria cmentarne do 15 mkw. powierzchni i 3 m wysokości;
• maszty flagowe od 3 do 7 m wysokości;
• przepusty o długości do 20 m, przekroju wewnętrznym max. 0,85 mkw i zewnętrznym do 3 mkw.;
• elektrownie wiatrowe o wysokości od 3 do 12 mkw;
• kioski i pawilony sprzedażowe do 15 mkw.;
• zbiorniki na wodę o pojemności od 5 do 15 metrów sześciennych.

Od momentu wejścia w życie nowych przepisów wszystkie wymienione powyżej konstrukcje wystarczy jedynie zgłosić do odpowiedniego urzędu. Konieczne będzie jeszcze przeprowadzenie inwentaryzacji powykonawczej ze względu na konieczność zebrania danych ważnych dla realizacji innych projektów budowlanych w okolicy. Procedurę przeprowadza kierownik budowy, a w przypadku jego braku — inwestor.

Co można wybudować bez zezwolenia i zgłoszenia do urzędu?

Niektóre konstrukcje nie będą wymagały ani zgłoszenia, ani tym bardziej wydania pozwolenia na budowę. Od momentu obowiązywania nowelizowanej ustawy, obowiązek zgłaszania przestanie dotyczyć np. masztów flagowych do 3 m wysokości, ale także zbiorników wodnych do 5 m3 objętości.

Ma to związek z programem rządowym Moja Woda, który jest finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Celem programu jest łagodzenie skutków suszy przez budowę przy domu instalacji zatrzymujących deszczówkę.

Nowe przepisy to pokłosie niewielkiego zainteresowania budową domów do 70 mkw. Pomimo ułatwień i bazy darmowych projektów dostępnych na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego nie cieszą się one dużym powodzeniem. Od początku 2022 roku zgłoszono niewiele ponad 1000 takich konstrukcji. Dla porównania w tym samym okresie urzędy odnotowały ponad 80 000 wniosków o pozwolenie na budowę większych domów.

Czytaj także:

Wspólne ogrodzenie z sąsiadem. Jakie masz prawa i obowiązki?

Kolejna rewolucja w budowie domów i mieszkań. Na czym polega kooperatywa mieszkaniowa i jak na niej zaoszczędzić?

Dofinansowanie do mieszkania 2023. Komu się należy, ile można dostać i kiedy złożyć wniosek?

Czego nie można robić na własnym balkonie? Wysokie kary na INTERIA.TV.