Spis treści:
- Czy pepino to owoc? Charakterystyka rośliny
- Uprawa i pielęgnacja pepino
- Jak samodzielnie rozmnażać pepino?
- Owoce pepino – zbiory, właściwości i zastosowanie
- Choroby i szkodniki pepino
Czy pepino to owoc? Charakterystyka rośliny
Pepino jest stosunkowo nową rośliną w Polsce. Należy do rodziny psiankowatych (łac. Solanaceae) i pochodzi z ciepłego Chile i słonecznego Peru. Rośnie silnie, a jego owoce są duże, dlatego do właściwego rozwoju potrzebuje podpór. Dosyć łamliwe pędy nie nadają się do ciągłego przekładania, dlatego zawsze postępuj z nimi bardzo ostrożnie, szczególnie gdy na roślinie pojawią się już owoce. Ma średniej wielkości, pojedyncze lub złożone liście, a jego fioletowe kwiaty z wyglądu przypominają kwiaty pomidora i ziemniaka.
Owoce pepino są duże, bladożółte, z ciemnofioletowymi pasami i ważą około 400 g. Co ciekawe, dopóki nie dojrzeją do końca, z powodzeniem mogą być traktowane jako warzywo. Kiedy jednak dojrzeją, a zawartość cukrów wzrośnie, smakują jak owoce. Pepino przypomina w smaku ananasa, gruszkę i melon. Można go dusić, smażyć, ale też przerabiać na dżem i jeść na surowo. Do ciebie należy wybór, w jakiej potrawie się znajdzie.
Uprawa i pielęgnacja pepino
Ze względu na swoje pochodzenie pepino należy do bardzo wymagających roślin, które w naszym klimacie traktuje się jako okazy jednoroczne. Możesz spróbować uprawy wieloletniej, jednakże pepino źle znosi przymrozki i może się okazać, że nie przetrwa mroźnej zimy. Starsze rośliny są w stanie przetrzymać mniej więcej do -2°C i to nie przez zbyt długi czas.
- Stanowisko dla pepino musi być ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru. W pobliżu rośliny muszą się znajdować podpory ze względu na bardzo ciężkie owoce, jakie rodzi. Jeśli nie zapewnisz jej podpór, będzie ekspansywnie zajmować dosyć duży obszar, co może zakłócić wzrost pozostały w ogrodzie roślin. Sadź ją w rozstawie około 80x80 cm. Jeśli chcesz, możesz ją uprawiać w pojemnikach, które powinny mieć pojemność około 40 l. Miej na uwadze, że pepino w dobrych warunkach może mieć nawet do 20 cm przyrostu dziennie.
- Ziemia pod uprawę tej rośliny musi być bogata w składniki odżywcze, przepuszczalna, próchniczna i wolna od chwastów. Najlepsze pH to te w granicach 7. W przypadku pepino glebę warto ściółkować, ponieważ korzeni się dosyć płytko. Z tego też powodu nie musisz przed sadzeniem zbyt głęboko przekopywać podłoża.
- Pepino wymaga regularnego podlewania i stałej wilgotności, dlatego latem musisz pamiętać o regularnym, obfitym podlewaniu. Kiedy pojawią się owoce, możesz ograniczyć podlewanie, ale tylko odrobinę.
- Pepino wymaga nawożenia, jednakże nie musi być ono zbyt intensywne. Odpowiednie będą nawozy w formie płynnej przeznaczone do pomidorów, ale też bardzo dojrzały obornik.
- Warto podkreślić ponownie, że pepino wymaga podpór. Możesz w celu wsparcia jego pędów zastosować równie przydatne paliki.
- W trakcie wzrostu zaleca się prowadzić tylko 2 główne pędy, a resztę obrywać, dzięki czemu roślina swoją energię przeznaczy na wytworzenie znacznie większej ilości owoców. Nie zapominaj też o usuwaniu liści z dolnych części rośliny.
Uprawę zacznij od marca. W tym czasie umieść nasiona w doniczkach, a te ustaw w ogrzewanych pomieszczeniach. Kiedy pod 2-3 tygodniach pepino zacznie kiełkować, ustaw pojemniki w jaśniejszym miejscu. Młode rośliny możesz sadzić do gruntu w drugiej połowie maja, kiedy zagrożenie przymrozkami praktycznie znika.
Pamiętaj! Im cieplej i bardziej słonecznie, tym roślina rośnie i owocuje szybciej i bardziej obficie. Mimo to, jeśli uprawiasz ją w tunelu, musisz zapewnić jej stały dostęp do świeżego powietrza i nie przegrzewać, ponieważ w złych warunkach wzrost pepino zostanie spowolniony lub całkiem zahamowany.
Jak samodzielnie rozmnażać pepino?
Jeśli jesteś zdeterminowany, aby mieć w swoim ogrodzie roślinę wyhodowaną w zaciszu domowym, warto poznać kilka sposobów, które ci to umożliwią. Wyżej została opisana metoda wysiewu z nasion, jednak możesz skorzystać również ze sposobu sadzonkowania, który da ci efekty znacznie szybciej.
Wiosną pobierz z rośliny fragmenty pędów o długości od 10 do 15 cm. Umieść je w przepuszczalnym, wilgotnym podłożu umieszczonym w 2 l doniczkach. Na ukorzenienie będziesz musiał poczekać około 1 miesiąc. Po tym czasie otrzymaną roślinę możesz już przesadzić na stałe miejsce. Pamiętaj tylko, że ważne jest, aby poczekać do momentu, w którym na dworze zniknie ryzyko przymrozków.
Owoce pepino – zbiory, właściwości i zastosowanie
Pierwsze owoce lub pepino w formie warzywa będziesz mógł zbierać mniej więcej po 5 miesiącach od posadzenia do gruntu ukorzenionej, zdrowej rośliny. Owoce są słodkie, przyjemne w smaku i zawierają między innymi:
- karoteny,
- witaminę C,
- błonnik,
- przeciwutleniacze.
Jako warzywa wykorzystuje się jeszcze twarde, nie do końca dojrzałe owoce, które przetwarza się bez obierania z cienkiej skórki. Przypominają w smaku melona zmieszanego z ziemniakami i gruszką. W takiej postaci pepino można gotować, dusić, czy też dodawać do wypieków. Doskonale smakuje po upieczeniu w podobny sposób, jak przygotowywałbyś dynię. Jeśli poczekasz, aż owoc stanie się nieco bardziej wybarwiony i miękki, po zebraniu będzie miał znacznie więcej cukru. Będzie więc słodszy. Taka postać pepino jest idealna na surowo, do dżemów, czy też jako dodatek do sałatek różnego rodzaju.
Pamiętaj, że dojrzałe owoce bardzo łatwo uszkodzić, co zmniejsza już i tak niewielką wartość przechowalniczą pepino. Po ostrożnym zabraniu owoców możesz je przechowywać do 3 tygodni w lodówce. Poza nią wytrzymają ci maksymalnie 3 dni.
Choroby i szkodniki pepino
Pepino jest bardzo wrażliwe na złe warunki uprawowe i nieprawidłową pielęgnację, więc wiele pojawiających się na roślinie objawów może wynikać głównie z tych powodów. Niestety nie jest to jedyne zagrożenie, które może spotkać roślinę. Wirus mozaiki to wyjątkowo groźna choroba, która powoduje pękanie owoców po tym, jak zdążysz zauważyć na nich charakterystyczny, marmurkowaty wzór. Choroba jest powszechnym zagrożeniem również dla pomidorów, które należą do tej samej rodziny co słodkie pepino.
Kolejnym realnym zagrożeniem rośliny są przędziorki. Kiedy zauważysz przy ogonkach liści charakterystyczne, niewielkie pajęczynki, zacznij działać. Zapewnij roślinie większą wilgotność i kilkukrotnie
zastosuj oprysk z czosnku. W ten sposób powinno ci się udać, pozbyć szkodnika. Jeśli nie, kup gotowy preparat do walki z tym powszechnym roztoczem. Miej też na uwadze, że przędziorek atakuje zwykle rośliny kilkuletnie, dlatego rozważ jednoroczną uprawę pepino.
Stosując się do wszystkich opisanych zasad i pamiętając, że jest to roślina wymagająca i trudna w uprawie, masz dużą szansę na sukces. Pepino jest kapryśne i źle reaguje, gdy o nim zapomnisz. Jeśli jednak będziesz go pielęgnować, odwdzięczy ci się dużą ilością smacznych owoców. Czasami warto eksperymentować, szczególnie jeśli w zamian można otrzymać tak wyjątkową nagrodę.