Odpowiednie i regularne nawadnianie roślinności
W upalne i słoneczne dni podlewajmy rośliny wcześnie rano, zanim wzejdzie słońce, a gleba nie jest jeszcze nagrzana, co zmniejszy wyparowywanie z niej cennej wody lub dopiero w godzinach wieczornych. Podlewanie w pełnym słońcu oraz kierowanie strumienia wody bezpośrednio na rośliny, może skutkować ich poparzeniem, krople wody bowiem działają jak szkło powiększające, skupiając na sobie promienie słoneczne i paląc liście oraz kwiaty. Osoby posiadające duże ogrody mogą rozważyć zainwestowanie w automatyczny system nawadniania (rozpylacze), co pozwoli im na optymalne nawodnienie ogrodu, a w dłuższej perspektywie zaoszczędzi czas i zużycie wody. Dysponując takim systemem, najlepiej ustawiać dawki wody o wybranych porach w godzinach nocnych.
Gdy żar leje się z nieba, intensywnie musimy nawodnić krzewy o płytkim systemie korzeniowym, zwłaszcza te lubiące wilgoć jak na przykład różaneczniki, azalie, klony palmowe, magnolie, hortensje czy wrzosy. Mniej wymagające krzewy i drzewa podlewamy raz w tygodniu lub nawet rzadziej, lecz również obficie, by woda dostała się do ich systemu korzeniowego w głębszych warstwach gleby. Warto pamiętać, że efektywność nawadniania znacząco podniesie regularne spulchnianie ziemi wokół roślin.
Kwiaty w skrzyniach i donicach podlewajmy najlepiej dwa razy w ciągu dnia, nawet tak by woda aż wypływała przez dolne otwory w doniczkach. Rośliny w mniejszych pojemnikach możemy na godzinę lub dwie zanurzyć w naczyniu z letnią wodą. Szczególną troską otoczmy rośliny nowo posadzone, tu nie możemy bowiem dopuścić do całkowitego wyschnięcia gleby.
Niekiedy jednak samo intensywne podlewanie nie wystarczy i by przetrwać upały, rośliny potrzebują naszego dodatkowego wsparcia, które zapewnimy, stosując się do poniższych zaleceń.
Ściółkowanie
Ziemia wokół roślin narażonych na bezpośrednie działanie promieni słonecznych szybko wysycha, a na jej wierzchu tworzy się skorupa. To, co zimą i wczesną wiosną chroni nasze rośliny przed niskimi temperaturami, latem pomaga im przetrwać nadmiar gorąca. Warto więc rozrzucić warstwę rozdrobnionego materiału organicznego na terenie całego ogrodu lub pod wybrane rośliny oraz przysypać ziemię w donicach i skrzyniach z kwiatami. Zastosowanie w tym celu warstwy trocin, słomy, kory drzew iglastych czy po prostu ścinek roślinnych (mulczu), skutecznie ochroni rośliny przed działaniem intensywnego nasłonecznienia.
Cieniowanie
W słoneczne dni rośliny w donicach i skrzyniach na balkonach oraz tarasach starajmy się przesuwać w zacienione miejsca lub chowajmy je pod parasolem przeciwsłonecznym. Cieniujmy wrażliwe gatunki oraz te o dużych liściach. Delikatnym roślinom ochronę przed słońcem i wiatrem zapewnimy również, przykrywając je przepuszczającą powietrze włókniną ogrodniczą.
W miejscach szczególnie nasłonecznionych zrezygnujmy z sadzenia roślin w ciemnych, plastikowych oraz metalowych pojemnikach, których ścianki zbyt szybko się nagrzewają.
Ochrona trawnika
Pielęgnacja trawnika w upały wymaga nieco więcej uwagi, bo gdy temperatura zaczyna przekraczać 30 stopni Celsjusza, trawnik niemal przestaje rosnąć, a gdy w dodatku trawa zostanie zbyt krótko skoszona, wypali się i wtedy żadna ilość wody już jej nie uratuje. W takim okresie warto więc pozostawić trawę nieco wyższą, podnosząc noże kosiarki o kilka centymetrów, kosić zaś częściej (co 5-6 dni), najlepiej wieczorami, a skoszoną trawę pozostawić niezgrabioną. Cienka warstwa ścinków trawy pomoże chronić trawnik przed silnymi promieniami słońca oraz utratą wilgoci.
Trawnik podlewać powinniśmy najlepiej codziennie lub co drugi dzień, wczesnym rankiem, najefektywniej i bez ryzyka wzrostu grzybów w przedziale między godziną 4, a 8 rano. Podlewamy równomiernie, sekcjami, po kilkanaście minut, tak by woda przesiąkła na głębokość 10-15 cm gdzie znajdują się korzenie trawy.
Należy również pamiętać o regularnym, ale jednak niezbyt obfitym nawożeniu murawy, które zapewni dostarczenie niezbędnych mikroelementów trawnikowi.
Jego estetyczny wygląd zapewni również codzienne przestawianie elementów użytkowych ogrodu jak np. leżaki, stoliki, zabawki, koce co zapobiegnie wgnieceniom w murawie i wspomoże jej regenerację.
Pielęgnacja sadzawek i oczek wodnych
Bez efektywnego filtrowania wody, w upalne dni w naszych zbiornikach wodnych czeka nas prawdziwa inwazja glonów, której można zapobiec, stosując między innymi dobrze dostosowany filtr i pompę o odpowiedniej mocy. Oczkom i sadzawkom z rybami wydajność pompy powinna umożliwiać przepływ całej wody przez filtr minimum raz na godzinę, tym jedynie z roślinami wystarczy urządzenie o połowę mniejszej przepustowości. Filtry powinny być regularnie czyszczone, by brud nie spływał do zbiornika. Z glonami możemy również walczyć, odławiając je siatką lub stosując specjalne środki chemiczne.
Wspomagając przetrwać trudny dla naszych ogrodów okres upałów, w dni skąpane słońcem zrezygnujmy z niektórych zabiegów pielęgnacyjnych, jak na przykład strzyżenie roślin, a jeśli zabieg jest naprawdę konieczny, najlepiej zrobić to w pochmurny dzień, aby odsłonięte partie liści nie uległy poparzeniu i wyschnięciu.
Pielęgnacja w okresie wakacyjnym będzie mniej pracochłonna, jeśli zakładając ogród zawczasu, rozplanujemy posadzenie w miejscach o dużej i częstej ekspozycji na słońce gatunki dobrze znoszące chwilowe niedobory wody. Okres letnich upałów wymaga bowiem od posiadaczy ogrodów wzmożonej czujności, systematycznych i nieraz kosztownych nakładów, ale trud włożony w jego pielęgnację potrafi odwdzięczyć się bogactwem barw, intensywną zielenią oraz niezastąpioną atmosferą relaksu i zapachem świeżości.
mgr inż arch. kraj. Anna Waligóra Jędrzejowska
Autorska pracownia projektowa ekoartprojekt
Zdjęcie główne: 123RF/PICSELL
Przeczytaj inne porady naszego eksperta:
Rośliny miododajne, które przyciągną pszczoły w ogrodzie
Mała architektura z wierzby. Jak samemu wykonać altankę ogrodową?
Pielęgnacja ogrodu na wiosnę - jak krok po kroku przygotować ogród na nowy sezon