Z artykułu dowiesz się:
W marcu rozpoczyna się nowy sezon ogrodowy i dlatego jest to bardzo pracowity czas dla wszystkich ogrodników. Ogród po zimie wymaga uporządkowania i przeprowadzenia podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych. Najważniejszą rzeczą, którą należy wykonać w ogrodzie w marcu, jest przycięcie drzew i krzewów ozdobnych. Poniżej wyjaśniamy, jakie konkretnie rosliny ozdobne przycinamy w marcu, a także zdradzamy podstawową zasadę dotyczącą wykonywania cięcia drzew.
Zasady przycinania drzew i krzewów
Cięcie drzew i krzewów to bardzo potrzebny zabieg, ponieważ pozytywnie wpływa na kwitnienie oraz owocowanie roślin. Zaniechanie tego zabiegu spowoduje nadmierny wzrost pędów, zbyt duże ich zagęszczenie oraz coraz słabsze kwitnienie, a w konsekwencji mniejsze owocowanie. Dzięki cięciu możemy formować kształt roślin, pobudzać ich wzrost i kwitnienie. Cięcie pozwala także usunąć suche i chore pędy oraz dostarczyć więcej światła do zdrowych pędów.
Jak w takim razie prawidłowo wykonywać cięcie drzew i krzewów?
- Cięcie drzew
Do cięcia drzew zawsze używaj właściwego sprzętu: grube konary tnij piłą elektryczną lub spalinową, cieńsze – piłą ręczną, a drobne gałązki usuń sekatorem. Zabezpiecz rany po cięciu konarów specjalną maścią ogrodniczą. Dostosuj cięcie do pory roku:
Wczesną wiosną - usuń chore, suche i połamane w czasie zimy pędy, przerzedź korony drzew
Latem - usuń boczne pędy, które zacieniają koronę drzewa i zabierają słońce
Właściwy rodzaj i termin cięcia jest zależny od gatunku, a nawet odmiany rośliny oraz jej wymagań i zastosowania w ogrodzie czy na działce. Niektóre drzewa i krzewy ozdobne nie wymagają cięcia w ogóle, inne tniemy w czasie zimowego spoczynku, a jeszcze inne dopiero po kwitnieniu, ważna jest zatem znajomość biologii, pory kwitnienia danej rośliny oraz rozmieszczenia pąków na jej pędach.
Maść ogrodnicza zabezpiecza rany drzewa. Fot. 123RF/PICSEL
- Cięcie krzewów ozdobnych i owocowych
W przypadku większości krzewów ozdobnych, oprócz cięcia pielęgnacyjnego, ważne jest przycinanie mające na celu poprawienie kwitnienia, które umożliwi zawiązanie kwiatów w sezonie, ale i zapobiegnie zbyt wybujałemu wzrostowi danej rośliny. Termin cięcia krzewów zależy przede wszystkim od okresu ich kwitnienia i tego, na jakich pędach zawiązywane są pąki kwiatowe danego gatunku i odmiany (tegorocznych lub zeszłorocznych). Podstawowa zasada cięcia krzewów liściastych jest taka, iż te zakwitające latem, kwitną na pędach jednorocznych i przycinamy je wczesną wiosną, a krzewy kwitnące wiosną tniemy latem, po kwitnieniu.
Przeczytaj: Wiosenne nawożenie drzew owocowych. Jaki nawóz wybrać?
Krzewy liściaste kwitnące na pędach tegorocznych np. budleje, hortensje bukietowe i krzewiaste, tniemy wczesną wiosną, zanim rozpocznie się wegetacja tych roślin, a minie już ryzyko silnych przymrozków. Przycinamy zeszłoroczne pędy 15-20 cm nad ziemią tak, by gałązki, które wypuszczą nowe pędy, miały zostawione dwa do czterech pąków.
W przypadku krzewów owocowych wycinaj najstarsze, zdrewniałe pędy, pozostawiając te jednoroczne i dwuletnie. Pozwoli to zrobić miejsce na przyrost nowych pędów wybijających się od podstawy rośliny.
- Cięcie iglaków i żywopłotów
Żywopłot z iglaków przycinamy wiosną przed rozpoczęciem wegetacji. Dla utrzymania ładnego pokroju przycinaj głównie młode przyrosty i formuj roślinę aż do uzyskania pożądanego kształtu. Pierwsze przycinanie iglaków żywopłotowych wykonujemy już w roku sadzenia, by w następnych latach usuwać około 20-30% przyrostów rocznych. Podczas wiosennego cięcia iglaków i żywopłotów usuwa się również chore i zdrętwiałe i nieregularne gałęzie. Do cięcia zawsze używaj ostrych narzędzi.
Tępy sekator może zniszczyć wygląd roślinny oraz doprowadzić do jej zakażenia grzybem. Fot. 123RF/PICSEL
Jakie drzewa i krzewy przycinamy w marcu?
Od marca możemy rozpocząć cięcia sanitarne i prześwietlające drzew owocowych oraz liściastych krzewów ozdobnych kwitnących latem i jesienią. Sprawdź, jakie konkretnie rośliny tniemy w marcu:
Wiosną należy przycinać ją bardzo nisko, żeby roślina zagęszczała się i miała ładny pokrój oraz obficie kwitła. Jeśli nie jest cięta regularnie, rozkłada się na boki i przyjmuje niezbyt efektowną formę. Cięcie najlepiej wykonać na przełomie marca lub kwietnia, gdy maleje ryzyko przymrozków, które mogłyby osłabić skróconą roślinę. Cięcie gałęzi powinno być skośne, po to, by wilgoć nie zalegała na przyciętych łodygach i nie przyczyniła się do rozwoju chorób grzybowych.
Zabieg cięcia budlei na wiosnę należy wykonywać co roku. Fot.123RF/PICSEL
Bukszpany sadzone na żywopłot przycina się na przełomie marca i kwietnia. Wiosenne cięcie bukszpanu ma za zadanie pobudzić roślinę do tworzenia nowych pędów. Dotychczasowe pędy skracamy o 1/4 długości i formujemy pożądany kształt rośliny.
Cis przycinamy wczesną wiosną, zanim jeszcze wypuści młode pędy. Wykonujemy wówczas cięcie sanitarne, usuwamy chore i zniszczone pędy. Skracamy także przerośnięte pędy, by zapewnić wszystkim częścią rośliny równomierny dostęp do światła. Cisa warto obcinać w ciepły, pochmurny, ale bezdeszczowy dzień. Dzięki temu mocne słońce nie poparzy "ran", a deszcz nie spowoduje gnicia.
Regularne przycinanie hortensji wczesną wiosną sprawia, że roślina się zagęszcza i obficiej kwitnie. W pierwszym roku po posadzeniu warto przyciąć roślinę bardzo nisko, aby krzew był gęsty już od samego dołu. Jeśli tego nie zrobimy to w kolejnych latach będzie to trudne do wykonania, a w konsekwencji krzew będzie "łysy" na dole.
Hortensję ogrodową przycinamy tak samo, jak hortensję bukietową. Najlepiej przyciąć hortensję drzewiastą w marcu - na przełomie zimy i wiosny. Wczesną wiosną, po zdjęciu zimowego okrycia wycinamy pędy zmarznięte, chore i złamane. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy pęd jest martwy, to lepiej poczekajmy do maja, gdyż czasem soki w roślinie docierają do pędów później.
Gałązki tniemy nisko, około 20-30 centymetrów nad ziemią. Lepiej nie skracać jej więcej niż o 1/3, gdyż ma bardzo wiotkie pędy, które mogą leżeć na ziemi, jeśli nie zapewnimy im podtrzymującego palika.
Regularnie przycinana hortensja, obficie pokryje się kwiatami.Fot. 123RF/PICSEL
Cięcie ligustru jest zabiegiem niezbędnym do utworzenia pięknego żywopłotu. Najlepiej wykonać je w marcu, zanim jeszcze roślina zacznie wypuszczać nowe pędy i liście. Podczas pierwszego cięcia należy skrócić roślinę o połowę, na wysokość około 30 cm nad ziemią. W kolejnym roku ponownie skracamy wszystkie pędy o połowę. Dzięki temu roślina się zagęści. W kolejnych latach usuwamy 2/3 ostatniego przyrostu.
Cięcie pięciornika krzewiastego warto przeprowadzić wczesną wiosną, najlepiej w drugiej połowie marca. Usuwa się wtedy wszystkie pędy uszkodzone i suche. Młode okazy skraca się o 1/3 długości. Podczas przycinania warto zwrócić uwagę, by ostatni pąk na każdym pędzie był skierowany na zewnątrz. Zapobiegnie to rozrastaniu się gałązek w kierunku wnętrza drzewka. U starszych pędów warto zastosować cięcie odmładzające, które pozwoli usunąć przekwitłe kwiatostany i przedłużyć kwitnitnie krzewu.
Pierwsze cięcie tui należy przeprowadzić wczesną wiosną, przed rozpoczęciem wegetacji. Warto pamiętać, pierwsze cięcie wykonuje się po roku od posadzenia drzewek i tylko w przypadku roślin, które przekroczyły już 1,5 m wysokości. Skracamy tylko czubek i boczne wystające pędy. Usuwamy również wszystkie suche i uszkodzone gałązki. Kilkuletnie drzewka skracamy o około 1/3 długości formując pożądany kształt.