Spis treści:
- Geranium – charakterystyka
- Geranium – jak je uprawiać i pielęgnować?
- Anginka – właściwości i zastosowanie geranium
Geranium – pochodzenie i krótka charakterystyka
Geranium (Pelargonium graveolens) znane jest pod nazwami pelargonia pachnąca, ruzyndla, anginka, cytrynka lub anginkowiec. Należy do rodziny bodziszkowatych (Geraniaceae), której nazwa pochodzi od słowa “geranion”, oznaczającego żurawia (nasiona geranium przypominają kształtem jego dziób), natomiast graveolens odnosi się do mocnego zapachu rośliny, który wydziela. Jej rodzimym obszarem są tereny południowej i wschodniej Afryki. Choć może rosnąć wiele lat, nie osiąga zwykle więcej niż 100 cm wysokości.
Najbardziej charakterystyczną cechą anginki są jasnozielone, powycinane i ząbkowane na brzegach liście. Zapach liści anginki trudno pomylić z czymkolwiek innym. Jest przyjemny, cytrusowo-różany i niezwykle orzeźwiający. Przynajmniej dla człowieka, bowiem na owady (a szczególnie komary) działa on odstraszająco.
Kwiaty nie uchodzą za dekoracyjne, jak u innych pelargonii, jednak trudno odmówić im uroku. Są niepozorne, malutkie i mogą przybierać barwę od białej, aż po jasnopurpurową. Spomiędzy kolorowych płatków wychodzą długie pręciki.
Istnieje tak wiele odmian pelargonii pachnącej, że trudno wskazać tą najbardziej pierwotną. Do interesujących odmian anginki zaliczyć można:
- Pelargonium graveolens ‘Lemon Tree’, roztaczającą cytrusową woń.
- Pelargonium graveolens ‘Orange Fresh’ o pomarańczowym zapachu,
- Pelargonium graveolens ‘Mango’ o mocno różowych kwiatach i aromacie mango,
- Pelargonium graveolens ‘Lady Diana’, którą oprócz różanego zapachu wyróżniają na tle innych “anginek” dwukolorowe, żółto-zielone liście.
Istnieją również w ogóle inne gatunki pelargonii o ciekawym zapachu. Przykładowo Pelargonium denticulatum wydziela intensywnie sosnowy aromat, a Pelargonium tomentosum pachnie wyraźnie miętą. I choć możliwe byłoby otrzymanie z nich olejków eterycznych, to jednak Pelargonium graveolens wydziela ich zdecydowanie najwięcej.
Przeczytaj również: W tych małych owocach drzemie ogromna moc. Głóg zwalcza infekcje i chroni serce
Geranium – jak je uprawiać i pielęgnować?
Uprawa geranium nie należy do najtrudniejszych. Dzięki temu każdy miłośnik zieleni - niezależnie od posiadanego doświadczenia – może cieszyć się jej niezwykłymi walorami. Trzeba jednak trzymać się kilku zasad:
- Jako podłoże dla geranium doskonale sprawdzi się ziemia dla roślin zielonych. Anginka lubi przebywać w glebie żyznej, przepuszczalnej i mającej lekko kwaśny odczyn pH;
- Najlepszą doniczką dla pelargonii pachnącej jest doniczka wykonana z gliny. Otwór odpływowy oraz warstwa drenażowa (np. z keramzytu) są obowiązkowe!;
- Geranium powinno stać w słonecznym miejscu, jednak nie na ostrym słońcu, gdyż liście rośliny mogą ulec poparzeniu zatem południowy parapet raczej odpada);
- Zapewnij roślinie temperaturę pokojową, a odwdzięczy się wspaniałym wzrostem. Nie zapomnij jednak o niezbędnym do kwitnienia okresie spoczynku. W zimowych miesiącach możesz przenieść geranium do chłodnego pomieszczenia, w którym temperatura wynosi ok. 3-5 st. C. Bez takiego zabiegu bardzo możliwe, że w ogóle nie zobaczysz kwiatów (anginka należy do roślin termoindukcyjnych);
- Od czasu do czasu pelargonię pachnącą można wystawić na balkon lub do ogrodu;
- Najlepszym sposobem na podlewanie anginki jest podlewanie jej od dołu, czyli do podstawki. Zanurzona w podstawce roślina zdąży przez kilkanaście minut pobrać sobie optymalną ilość wody, dlatego dobrze jest po chwili wylać jej nadmiar;
- Kiedy jest najlepszy moment na podlanie geranium? Wyznacznikiem powinna być sucha wierzchnia warstwa podłoża. Lepiej roślinę przesuszyć niż przelać, bowiem nadmiar wody może prowadzić do chorób grzybowych i gnicia korzeni;
- Anginka nie wymaga w zasadzie nawożenia, jednak w okresie wiosenno-letnim, raz na 2-3 tygodnie można zasilić ją nawozem do roślin zielonych zgodnie z instrukcją podaną przez producenta;
- Każdej wiosny dobrze jest przesadzić anginkę do większego pojemnika (nie więcej niż o 1 lub 2 rozmiary).
- Starsze okazy bez przeszkód można przycinać i formować, dzięki czemu zachowają ładny pokrój i lepiej będą się rozkrzewiać.
Zawarte w angince olejki eteryczne często wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym i w medycynie naturalnej. Fot.123RF.com
Anginka – olejki eteryczne i właściwości geranium
Posiadając pelargonię pachnącą na swoim parapecie nie warto opierać się możliwości skorzystania z jego dobroczynnych właściwości. Olejek eteryczny pozyskiwany z anginki zawiera mnóstwo związków czynnych, z których najważniejsze to citronellol oraz geraniol. Poznajcie, na co stosować anginkę:
- Anginka do ucha
Warto stosować w przypadku uciążliwych bólów ucha — kompres z rozgniecionych w dłoniach liści (w ten sposób puszczą sok) potrafi szybko przynieść upragnioną ulgę.
- Anginka – infekcje dróg oddechowych
Substancje czynne zawarte w liściach geranium wspomagają działanie przeciwbólowe. Dzięki temu świeżo zerwane liście doskonale sprawdzą się także podczas infekcji dróg oddechowych przebiegających z bólem gardła. Można sporządzić z nich leczniczą płukankę, zalewając listki wrzątkiem, która może złagodzić podrażnienia błony śluzowej gardła. Warto również pamiętać, iż olejek geraniowy wspiera działanie wykrztuśne.
- Anginka na depresję
Prawdopodobnie pelargonia pachnąca dzięki olejkom eterycznym może wspierać także działanie antydepresyjne. Jest to możliwe, gdyż za poprawę nastroju odpowiadają wcześniej wspomniane geraniol i citronellol. Dzięki nim olejek eteryczny z anginki stosowany jest czasem wspomagająco w leczeniu depresji oraz zaburzeń lękowych.
- Anginka – odprężenie
Olejki eteryczne w pelargonii pachnącej wspomagają działanie uspokajające. Przyjemny, różano-cytrusowy zapach może koić nerwy i łagodzić napięciowy ból głowy. Wykorzystać w tym celu można nie tylko aromaterapię z użyciem olejku geraniowego, ale również samą roślinę. Wystarczy zmiażdżyć palcami pojedyncze liście, nachylić się nad nim i rozkoszować aromatem. Jeśli cierpisz na ciągłe, wewnętrzne napięcie – anginka na stres zadziała równie dobrze.
- Anginka – krwotoki
W przypadku krwotoków to nie liście, a korzenie będą miały leczniczą moc. Zawarte w nich związki czynne pomagają hamować krwawienie, np. zewnętrzne. Jak je przyrządzić? Wystarczy wykonać z nich wywar, którym następnie można przemyć ranę, a także nasączyć opatrunek.
- Anginka – okłady
Geranium może być pomocne również w przypadku bólu głowy czy bólów reumatycznych. Nie trzeba jednak stosować go doustnie. W takich przypadkach można zmiażdżyć świeżo zerwane liście pelargonii, a następnie tak rozgniecioną papkę przyłożyć do obolałego miejsca. Takie okłady mogą także wspomagać łagodzenie podrażnień wywołanych ukąszeniem przez owady.
- Anginka – choroby skóry
Olejek geraniowy wpływa korzystnie na stan skóry dotkniętej łupieżem, trądzikiem, egzemą czy grzybicą. Jest to możliwe, ponieważ wspomaga on działanie antybakteryjne (także wobec Staphylococcus aureus), przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Można dodawać go zarówno do własnoręcznie przygotowywanych toników, gotowych balsamów, jak i kremów. Dozwolone jest również łączenie go z innymi olejkami eterycznymi, np. z cytryny bądź paczuli.
Mnogość możliwości i właściwości, które oferuje anginka są nie do przecenienia. Warto więc pójść w ślady mam lub babć i zadbać o to, aby była w zasięgu ręki, gdy tylko zajdzie taka potrzeba.
Przeczytaj również: 7 sprawdzonych roślin, które pomogą, gdy boli wątroba. Kilka z nich to chwasty, które omijasz szerokim łukiem
Istnieją zioła, które pomagają skutecznie łagodzić ból wątroby. Fot. 123RF.com
Rozpoczęcie roku szkolnego 2021/2022. Ilu uczniów wraca do szkół po wakacjach?