Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak uprawiać warzywa
- Dlaczego warto znać terminarz siewu i zbioru
- Terminarz siewu warzyw do gruntu
- Terminarz siewu warzyw na rozsady
- Terminarz sadzenia rozsady warzyw na stałe miejsce
- Terminarz zbioru warzyw
Jak uprawiać warzywa?
Warzywa to spora grupa roślin jadalnych, z których każda ma trochę inne warunki uprawy. Bardzo ważne, by ich przestrzegać – dzięki temu zapewnisz sobie dorodne plony. Rośliny wymagają odpowiedniego stanowiska, nasłonecznienia i nawodnienia. Wiele powinno być także chronionych zaraz po wysianiu okryciami, szczególnie gdy zapowiadane są przymrozki. Sporo zasad uprawy warzyw pokrywa się jednak bez względu na to, jakie rośliny hodujesz.
Pamiętaj przede wszystkim, by regularnie odchwaszczać grządki – chwasty bardzo lubią rozpleniać się wśród warzyw, a to powoduje, że podbierają wodę i substancje odżywcze roślinom jadalnym. Sprzyjają ponadto rozwojowi chorób. Na wielu grządkach sprawdzi się też ściółkowanie przestrzeni między poszczególnymi okazami. Możesz wykorzystać w tym celu agrowłókninę lub takie materiały jak kora czy słoma. Znacznie ograniczają one wzrost chwastów, a przy tym zmniejszają parowanie wody z gleby.
Warto ponadto nawozić warzywa odpowiednimi substancjami. Każda roślina ma trochę inne wymagania, jednak najlepszym sposobem jest korzystanie z nawozów naturalnych. Sprawdzają się różnego typu wywary i gnojówki np. z cebuli, pokrzywy, mniszka lekarskiego czy innych ziół i chwastów. Dzięki temu nie zasilisz plonów chemicznymi substancjami i nie będzie trzeba przestrzegać okresu karencji.
Dlaczego warto mieć terminarz siewu, sadzenia i zbioru?
Każde warzywo ma trochę inny termin siewu i zbioru. Jeśli masz w swoim ogrodzie różnego typu rośliny jadalne, a dodatkowo jedne wysiewane do gruntu, a inne z rozsady – łatwo się pogubić. Dlaczego warto mieć terminarz siewu, sadzenia i zbioru? Dzięki niemu:
- szybko i łatwo zaplanujesz prace w ogrodzie,
- zapewnisz sobie pyszne i zdrowe plony,
- zadbasz o to, by każda roślina miała odpowiednie warunki do rozwoju,
- zbierzesz wyrośnięte warzywa w odpowiednim momencie.
Pamiętaj ponadto, że taki terminarz ma charakter poglądowy – poszczególne jego elementy mogą odrobinę się różnić np. w przypadku bardzo ciepłej lub zimnej wiosny. Warto jednak znać ramowy harmonogram siewu, sadzenia i zbioru wszystkich warzyw, które uprawiasz!
Terminarz siewu warzyw do gruntu
Istnieją takie warzywa, które wysiewa się bezpośrednio do gruntu. W tym przypadku wystarczy odpowiednio przygotować podłoże, a następnie zasiać nasiona i podlać całość. Przygotowanie gleby obejmuje przede wszystkim usunięcie chwastów, przekopanie grządki i spulchnienie ziemi, a także zastosowaniu nawozu. W przypadku roślin jadalnych najlepiej sprawdzają się nawozy naturalne. Niektóre z warzyw można dosiewać w dalszych miesiącach.
Kiedy wysiewać do gruntu poszczególne warzywa? Oto najpopularniejsze przykłady.
- Marzec: rzodkiewka, por, bób, cebula, pietruszka korzeniowa, marchew, koperek, szpinak, rzepa, ziemniak.
- Kwiecień: rzodkiewka, por, bób, cebula, pietruszka korzeniowa, marchew, koperek, burak, sałata, rukola, szczaw, szczypiorek, szpinak, ziemniak.
- Maj: rzodkiewka, pietruszka korzeniowa, marchew, koperek, burak, sałata, rukola, cukinia, dynia, kabaczek, ogórek zielony, fasolka szparagowa.
- Czerwiec: rzodkiewka, marchew, koperek, burak, sałata, rukola, fasolka szparagowa.
- Lipiec: rzodkiewka, koperek, burak, rukola, fasolka szparagowa, szczypiorek.
- Sierpień: rzodkiewka, szczypiorek.
Terminarz siewu warzyw do rozsady
Rozsada oznacza wysianie nasion nie bezpośrednio do gruntu, ale to malutkich pojemników lub doniczek. Rośliny przez kilka tygodni kiełkują w domu lub szklarni. Dzięki temu mniej odporne na przymrozki warzywa mają idealne warunki do rozwoju. Gdy roślina wykiełkuje i sadzonki są odpowiedniej wielkości, można zasadzić je w gruncie.
Kiedy wysiewać do rozsady poszczególne warzywa? Oto najpopularniejsze przykłady.
- Luty: bób, brokuł, cebula, kalafior, kalarepa, kapusty, fenkuł, por, seler, karczoch, sałata.
- Marzec: bakłażan, bób, brokuł, bazylia, endywia, kapusty, fenkuł, papryka, pomidor, sałata, cząber, seler, majeranek, szpinak.
- Kwiecień: brukselka, ogórek zielony, pomidor, por, szpinak, sałata, dynia, cukinia, kabaczek, cebula siedmiolatka.
- Maj: brokuł, brukselka, dynia, kabaczek, kalafior, sałata.
- Czerwiec: brokuł, kalarepa, kabaczek, sałata, endywia.
Terminarz sadzenia rozsady warzyw na stałe miejsce
Gdy warzywa posadzone z nasion w rozsadach wykiełkują i odpowiednio podrosną, możesz posadzić je w gruncie, czyli na ich stałe miejsce. To tam będą dalej rosły i wydadzą pyszne plony. Zwykle kiełkowanie trwa kilka-kilkanaście tygodni – zależnie od gatunku.
Sadząc sadzonki w gruncie, obchodź się z nimi bardzo delikatnie. Pamiętaj ponadto o przygotowaniu podłoża (odchwaszczenie, przekopanie, nawożenie, ściółkowanie). Wiele warzyw ma termin sadzenia z rozsady w maju – najczęściej chodzi jednak o okres po 15 maja. Dlaczego? Tego dnia ma miejsce „zimna Zośka”. To moment, gdy możliwe są przymrozki po okresie stosunkowo ciepłej pogody.
Kiedy sadzić do gruntu poszczególne warzywa z rozsady? Oto najpopularniejsze przykłady.
- Marzec: bób, brokuł, kapusty, kalarepa, por, sałata.
- Kwiecień: bób, brokuł, cebula, kapusty, kalarepa, kalafior, por, sałata, endywia.
- Maj: bakłażan, brukselka, kabaczek, kalarepa, cebula, dynia, kapusty, papryka, pomidor, por, seler, bazylia, cząber, majeranek, karczoch, ogórek zielony, cukinia, szpinak.
- Czerwiec: bakłażan, brukselka, ogórek zielony, dynia, papryka, pomidor, seler, szpinak, por, patison.
- Lipiec: brokuł, kalafior, kalarepa, por.
- Sierpień: kalarepa, endywia.
Kalarepę do gruntu przesadza się w marcu Fot. 123RF/PICSEL
Terminarz zbioru warzyw
W zależności od tego, kiedy roślina została wysadzona, zbiór może być wczesny, średni lub późny. W swoim ogrodzie warto mieć kilka odmian swoich ulubionych warzyw – to zapewni ci ciągłość plonu. Pamiętaj ponadto, by regularnie zrywać już wyrośnięte warzywa. W przeciwnym razie zwiększasz ryzyko wystąpienia chorób (m.in. grzybowych) oraz ataku szkodników. Niezebrane w terminie warzywa mogą ponadto opaść lub spleśnieć, więc nie będą nadawały się do zjedzenia.
Kiedy zbierać poszczególne warzywa? Oto najpopularniejsze przykłady.
- Maj: rzodkiewka, koperek.
- Czerwiec: ziemniak, bób, sałata, por, kapusty, kalafior, rzodkiewka, marchew, koperek.
- Lipiec: pomidor, papryka, ziemniak, ogórek zielony, fasolka szparagowa, bób, sałata, kapusty, rzodkiewka, seler, burak, koperek.
- Sierpień: pomidor, papryka, ziemniak, ogórek zielony, fasolka szparagowa, bób, sałata, por, cebula, kapusty, kalafior, marchew, seler, burak, koperek.
- Wrzesień: pomidor, papryka, ziemniak, ogórek zielony, fasolka szparagowa, sałata, kapusty, por, cebula, brukselka, kalafior, marchew, seler, burak, rzodkiewka, koperek.
- Październik: pomidor, ziemniak, sałata, por, kapusty, kalafior, rzodkiewka, marchew, seler, burak, koperek.
Chcesz uprawiać warzywa w swoim ogrodzie? Weź pod uwagę terminarz upraw! Dzięki niemu plony będą regularne i pyszne.
Przeczytaj:
Ich spożycie może skończyć się zatruciem lub śmiercią! Niebezpieczne dawki
Kiedy zbierać czosnek niedźwiedzi? Jak go zakonserwować?