Łubin ogrodowy – ozdabia rabaty i użyźnia glebę. Sprawdzi się jako zielony nawóz

Z artykułu dowiesz się:

• Co warto wiedzieć na temat łubinu ogrodowego
• Jak wygląda łubin ogrodowy
• Jak uprawiać łubin ogrodowy
• Jakie choroby i szkodniki zagrażają łubinowi ogrodowemu

Łubin — charakterystyka

Łubiny (Lupinus L.) to pionierskie rośliny pochodzące z Ameryki Północnej, które obecnie spotkać można w Europie, Azji południowo-wschodniej oraz w Andach. Należą do rodziny motylkowatych (Fabaceae) i cechują się ogromną różnorodnością. Znanych jest niemal od 200 do 600 gatunków! Zazwyczaj porastają tereny nie tylko trawiaste i lesiste, ale także pustynne, piaszczyste i kamieniste. Mogą dorastać do 2 m wysokości. Niektóre gatunki zawierają dużą ilość alkaloidów, przez co uznaje się je za toksyczne. W polskich ogrodach uprawianych jest około 11 gatunków łubinu, m.in.: 

• łubin trwały (Lupinus polyphyllus), 
• łubin biały (Lupinus albus), 
• łubin żółty (Lupinus luteus), 
• łubin królewski (Lupinus × regalis hort.). 

Oprócz funkcji estetycznej w ogrodzie, łubiny pełnią rolę użytkową. Doskonale nadają się do przygotowywania zielonych nawozów i intensywnie spulchnia glebę swoimi korzeniami. Pliniusz stary już w I w. n. e. zauważył, że mają one dobroczynny wpływ na inne rośliny. Dzieje się tak dlatego, że ich system korzeniowy to świetne źródło azotu. Łubiny z powodzeniem można stosować też jako mulcz pod krzewami i drzewkami owocowymi. 

Przeczytaj również: Dekorują ogród i odstraszają gryzonie. Jak uprawiać aksamitki?

Łubin w naturze porasta łąki, tereny leśne i pustynne. Fot. Pixabay

Łubin ogrodowy – odmiany

A gdzie w tym wszystkim łubin ogrodowy o łacińskiej nazwie Lupinus hybridus? Delikatnie mówiąc, taksonomia łubinów wymknęła się nieco spod kontroli. Tak naprawdę nie zawsze wiadomo, która nazwa odnosi się do odrębnych gatunków, a która do hybrydy. 

Przykładowo, łubin ogrodowy bywa spotykany w sklepach ogrodniczych pod nazwą Lupinus polyphyllus, czyli łubin trwały. W rzeczywistości są to mieszańce powstałe ze skrzyżowania łubinu trwałego z łubinem krzewiastym (Lupinus arboreus) lub innymi łubinami. Czasem można natknąć się także na określenie “łubin ogrodowy” w przypadku łubinu karłowego (Lupinus nanus). Prawda, że brzmi to skomplikowanie? 

Niezależnie, z jakich roślin powstał, łubin ogrodowy jest byliną wieloletnią, w którym zostały skumulowane korzystne cechy różnych gatunków i nie występuje naturalnie w przyrodzie. W ogrodzie może rosnąć przez 4 do 6 lat. Dobrze wygląda jako soliter, a na rabatach pięknie komponuje się np. z piwoniami, różami, ostróżkami czy irysami. 

Polecanymi jego odmianami łubinu ogrodowego są m.in.: 

• 'Gallery Blue', 
• 'Russel mix', 
• 'President Cleveland', 
• 'Manhattan Lights'. 

Jak wygląda łubin ogrodowy? 

Bylina tak ma dość grubą i sztywną łodygę, dzięki czemu rośnie strzeliście w górę osiągając od 50 do 120 cm wysokości. Liście są długie i mają lancetowaty kształt, co dopełnia efektowny wygląd rośliny. 

Kwiaty łubinu ogrodowego pięknie pachną i wyglądają bardzo charakterystycznie – trudno je zatem pomylić z innymi roślinami. Są motylkowate i grzbieciste. Zebrane po kilkadziesiąt sztuk w groniaste kwiatostany, wieńczą szczyty pędów kwiatowych już na początku lata (w czerwcu). Grona robią wrażenie, są bardzo długie i mogą mieć nawet 50 cm długości. Ich wachlarz kolorystyczny również jest zachwycający. Nie brakuje odcieni żółtego, pomarańczowego, purpurowego, białego, różowego, fioletowego, niebieskiego, a niektóre z nich mogą być nawet dwubarwne. Kwiaty ozdabiają rabaty zwykle do lipca lub sierpnia, jednak odpowiednia pielęgnacja może przyczynić się do powtórnego kwitnienia. 

Przeczytaj również: Lawenda francuska – najpiękniejsza odmiana lawendy w ogrodzie. Sprawdź, jak o nią dbać

Kwiaty łubinu wyrastają ze sztywnej łodygi. Fot. Getty Images

Łubin ogrodowy — uprawa i pielęgnacja

Łubin ogrodowy to roślina bardzo łatwa w uprawie. Musisz jednak pamiętać, że: 

• lubi rosnąć w pełnym słońcu, ewentualnie w niewielkim półcieniu. Cieniste stanowisko znacznie obniża jego walory dekoracyjne, 
• nie ma specjalnych wymagań glebowych, choć najlepiej czuje się w lekkiej, żyznej, umiarkowanie wilgotnej i próchnicznej ziemi, 
• odczyn podłoża powinien być dla niego obojętny, lekko kwaśny lub kwaśny (absolutnie nie może być alkaliczny). Jego wymagania w zupełności spełni praktycznie każda ziemia ogrodowa, również piaszczysta bądź piaszczysto-gliniasta, 
• jest wrażliwy na wysokie temperatury i susze, 
• nie znosi przesadzania, dlatego dobrze przemyśl, w którym zakątku ogrodu go umieścić! 

Kiedy sadzić łubin ogrodowy? 

Łubin to roślina, którą łatwo jest zagospodarować ogród przez wysiew nasion lub sadzonki. Idealnym momentem na umieszczenie nasion w gruncie jest pełnia wiosny, czyli przełom kwietnia i maja. Kiełkowanie trwa zaledwie 20 dni, ale i tak można przyspieszyć go poprzez uprzednie namaczanie nasion. W tym czasie dobrze jest zapewnić młodej roślinie stałą podaż wody. 

Łubin ogrodowy — podlewanie i nawożenie 

Nawożenie łubinu nie powinno być nadmierne. Wystarczy mu niewielka ilość dodatkowych składników pokarmowych (np. w postaci kompostu), których podaż powinna przypadać na wiosnę. Roślina ta ma również niewielkie wymagania co do podlewania, które jest najbardziej istotne podczas suszy. W celu zatrzymania wody w glebie można ją wyściółkować wokół rośliny. 

Rozmnażanie łubinu ogrodowego 

Bylina ta jest tak piękna, że szkoda byłoby się ograniczać do kilku okazów. Można ją rozmnożyć przez wysianie nasion zebranych samodzielnie lub przez podział kłączy.  

Regularne przycinanie łubinu wydłuży jego kwitnienie. Fot. Pixabay

Przycinanie łubinu ogrodowego

Łubin to wieloletnia roślina, która zdecydowanie lepiej wygląda, gdy regularnie przycina się jej przekwitłe kwiaty. Dzięki temu może drugi raz zakwitnąć, co przedłuży ogólny czas jej kwitnienia na rabatach. 

Łubin ogrodowy — choroby i szkodniki

Choć łubin uważany jest za roślinę odporną na choroby i działalność szkodników (zwłaszcza, gdy stanowisko jest suche), to nie jest on niestety pancerny. Lubią go między innymi: 

• mszyce, które wędrują na łubin najczęściej z innych roślin i powodują zniekształcenia jego kwiatów, 
• ślimaki bezmuszlowe, zżerające młodziutkie liście rośliny, 
• oprzędzik szary, którego larwy żerują na korzeniach łubinu, uszkadzając je i osłabiając tym samym wiązanie azotu przez roślinę i wpływając negatywnie na jej wzrost. Chrząszcz ten może także podgryzać liście łubinu. 

Zwykle można im zapobiegać, stosując preparaty profilaktyczne. Chrząszcze bywają jednak trudniejsze do zwalczenia i warto połączyć kilka metod: agrotechniczną, biologiczną i opcjonalnie chemiczną. 

Czasem, gdy roślina ulega osłabieniu wskutek błędów w pielęgnacji lub niesprzyjających warunków pogodowych), może zostać porażona przez choroby grzybowe. Łubin ogrodowy bywa podatny na takie choroby jak: 

• rdza łubinu 
• mączniak rzekomy łubinu, 
• mączniak prawdziwy łubinu, 
• szara plamistość liści łubinu (opadzina łubinu),  
• antraknoza, 
• zgnilizna twardzikowa. 

Do zwalczania tych chorób warto użyć fungicydów, które ograniczą zarodnikowanie i rozprzestrzenianie się grzyba. 

Łubin często wykorzystywany jest jako zielony nawóz - spulchnia i użyźnia glebę. Fot. Getty Images

Łubin ogrodowy — zimowanie

Czy łubin trzeba chronić zimą przed mrozem? Bylina ta z założenia jest mrozoodporna, jednak nie zaszkodzi jej osłona, gdy była sadzona jesienią. Dobrze w tej roli sprawdzi się np. stroisz lub warstwa ściółki. Okazy posadzone wcześniej należy przyciąć kilkanaście centymetrów nad ziemią. Nie trzeba obawiać się tak drastycznego zabiegu, ponieważ wiosną roślina szybko odbije i wypuści świeże pędy. 

Warto podkreślić, że łubin ogrodowy to bylina nie tylko ozdobna, ale też cenna dla ekosystemu. Należy do roślin wytwarzających dużą ilość pyłku, do którego lgną pszczoły i inne zapylacze.