Spis treści:
- Róża rugosa (róża pomarszczona) – piękna, ale niebezpieczna
- Uprawa róży pomarszczonej
- Masz rugosę w ogrodzie – uważaj
Róża rugosa (róża pomarszczona) – piękna, ale niebezpieczna
Róża pomarszczona (Rosa rugosa), nazywana jest też różą fałdzistolistną lub japońską. To dobrze znany krzew z rodziny z rodziny różowatych, który w środowisku naturalnym występuje w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej. Roślina ta przywędrowała do nas ze wschodniej Azji, z kolei w Polsce jest uprawiana od lat 60. XX wieku. Od tego czasu szybko zdobyła wielką popularność. Wyróżnia się mocnym, rozłożystym pokrojem i może dorastać nawet do 1,5 m wysokości. Tworzy liczne, długie i zazwyczaj łukowato wygięte pędy, które są gęsto pokryte kolcami i cierniami. W sezonie pokrywają się one mnóstwem pomarszczonych liści, które z wierzchu są błyszczące, a od spodu owłosione. Jesienią przebarwiają się one na jaskrawo żółty lub pomarańczowy kolor.
Nie da się zaprzeczyć, że główną ozdobą róży pomarszczonej są kwiaty. Pojawiają się one od końca marca i cieszą nas swoim pięknem aż do września. Są one dość duże (o średnicy 5-10 cm), najczęściej pojedyncze i pięciopłatkowe. Najczęściej występują w kolorze różowym z żółtym środkiem, choć można też spotkać odmiany białe, żółte i czerwone. Ponadto kwiaty róży pomarszczonej roztaczają wokół delikatny, przyjemny zapach. Po przekwitnięciu na roślinie pojawiają się duże, okrągłe i czerwone owoce.
Co ciekawe, róża pomarszczona ma też zastosowanie kulinarne. Z jej kwiatów można przygotować konfitury, dżemy, a także syropy, nalewki i inne przetwory. Z kolei jej owoce stanowią jedno z najlepszych naturalnych źródeł witaminy C, która wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego. Ponadto przygotowane z nich przetwory mogą pomóc w leczeniu schorzeń wątroby, nerek i przewodu pokarmowego. Warto jednak mieć na uwadze, że róża pomarszczona bardzo mocno się rozrasta, dlatego może stać się ekspansywna i zagłuszyć inne, delikatniejsze rośliny.
Róża pomarszczona tworzy duże kwiaty, które utrzymują się aż do września. Fot.vodolej/123RF.com
Uprawa róży pomarszczonej
Róża pomarszczona jest mało wymagająca, dlatego jest często wybierana przez osoby, które nie posiadają doświadczenia i szerokiej wiedzy ogrodniczej. Jest krzewem bardzo wytrzymałym – dobrze znosi okresowe susze, zasolenia gleby, zanieczyszczone powietrze oraz niekorzystne warunki atmosferyczne. Oprócz tego jest to roślina mrozoodporna, dlatego nie potrzebuje zimowego okrycia. Rzadko jest też atakowana przez choroby i szkodniki. Wystarczy spełnić jej podstawowe wymagania, a będzie wyglądała bajecznie. Sprawdź, jak wygląda uprawa róży pomarszczonej.
- Sadzenie
Różę rugosę najlepiej sadzić wiosną lub jesienią. Należy jednak pamiętać, że roślina ta szybko się rozrasta, dlatego należy zapewnić odpowiedni odstęp pomiędzy poszczególnymi sadzonkami (około 70 cm), aby umożliwić im swobodny rozwój. Aby rośliny lepiej się przyjęły, przed sadzeniem warto zmieszać ziemię z kompostem lub obornikiem. Po umieszczeniu sadzonek w gruncie należy je obficie podlać.
Przeczytaj również: Jeden z niewielu krzewów kwitnących w pełnym cieniu. Mahonia pospolita – uprawa i pielęgnacja
- Stanowisko i ziemia
Idealnym miejscem dla róży pomarszczonej będzie stanowisko słoneczne i niezbyt wietrzne, choć doskonale poradzi sobie też w półcieniu (może jednak mniej obficie kwitnąć). Jest tolerancyjna co do podłoża, ale najlepiej, aby było ono żyzne, przepuszczalne i umiarkowanie wilgotne o lekko kwaśnym odczynie pH. Może też rosnąć w glebie piaszczystej i suchej, natomiast nie znosi ziemi podmokłej i posiadającej skrajny odczyn pH (kwaśny lub zasadowy).
Owoce róży pomarszczonej są bardzo zdrowe, można je wykorzystać do produkcji przetworów. Fot.yuliya123/123RF.com
- Podlewanie i nawożenie
Róża pomarszczona wymaga regularnego podlewania, zwłaszcza w okresie wzrostu i kwitnienia. Nie można jednak dopuścić do przelania, inaczej korzenie mogą zacząć gnić. Częstszego podlewania wymagają okazy młode, zwłaszcza w okresach suszy. Aby utrzymać krzewy w dobrej kondycji, warto dostarczyć im dodatkowej energii w postaci nawozów wieloskładnikowych lub bogatych w potas. Zabieg ten pomoże wzmocnić i przedłużyć kwitnienie, a także wzmocnić odporność roślin na niekorzystne czynniki środowiskowe. Warto pamiętać, że ostatnie dawki nawozów podaje się w lipcu, aby młode pędy zdążyły zdrewnieć do zimy.
- Rozmnażanie
Rozmnażanie róż pomarszczonych najczęściej odbywa się przez odrosty korzeniowe. Można je oddzielić od rośliny matecznej i posadzić w miejscu docelowym (najlepiej zrobić to jesienią). Nowe okazy można też uzyskać za pomocą sadzonek pędowych. Te zielne pobieramy w czerwcu (z wierzchołkowej części rośliny), z kolei zdrewniałe zimą. Powinny one mieć długość około 15 cm. Możliwe jest także rozmnażanie róży pomarszczonej z nasion. Przed wysiewem warto je poddać stratyfikacji, umieszczając ich w lodówce lub w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze.
- Przycinanie
Przycinanie róży pomarszczonej nie jest konieczne, choć pozwala utrzymać jej dekoracyjny wygląd i stymuluje kwitnienie. W pierwszym roku uprawy nowo posadzone krzewy warto przyciąć około 20 cm nad ziemią (wiosną), dzięki czemu rośliny zaczną lepiej się rozkrzewiać. W kolejnych latach przycinamy jedynie pędy chore, uszkodzone i przemarznięte. Raz na kilka lat można przeprowadzić cięcie odmładzające.
Róża pomarszczona jest rośliną ekspansywną, gdyż silnie się rozrasta. Fot.wirestock/123RF.com
- Choroby i szkodniki
Jak już było wspomniane wcześniej, roślina ta jest odporna na większość chorób, które są typowe dla róż. Niestety niektóre błędy pielęgnacyjne mogą negatywnie odbić się na jej wyglądzie i kwitnieniu. Nadmierne podlewanie może doprowadzić do gnicia korzeni, a zasadowe podłoże – do chlorozy liści. Jeśli chodzi o szkodniki, róże pomarszczone mogą zostać zaatakowane przez mszyce i przędziorki, dlatego ważna jest regularna kontrola krzewów.
Masz rugosę w ogrodzie – uważaj
Róża rugosa znajduje szerokie zastosowanie w ogrodzie. Efektownie wygląda nie tylko na rabatach, ale sprawdza się też w roli żywopłotu. Choć jest krzewem niezwykle pięknym, może zasiać spustoszenie w ogrodzie. Jest to gatunek inwazyjny, gdyż szybko się rozrasta, przez co utrudnia wzrost innym gatunkom. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska informuje, że jest to roślina o silnych właściwościach konkurencyjnych, gdyż eliminuje rodzime gatunki poprzez szybkie rozrastanie się i ograniczanie dostępu światła. Może to prowadzić do ograniczenia bogactwa gatunkowego owadów zapylających. W konsekwencji może dojść do redukcji różnorodności florystycznej.
Róża pomarszczona, podobnie jak sumak octowiec, który bywa nazywany „zemstą sąsiada”, szybko zajmuje nowe tereny i zagłusza inne rośliny. Ponadto błyskawicznie się rozsiewa, a pomagają jej w tym m.in. ptaki. Pozbycie się krzewu wcale nie należy do prostych zadań. Regularne koszenie nie pomoże – skuteczną metodą jest przekopanie ogrodu i usunięcie wszystkich części korzeni i kłączy.
Źródła: gov.pl, deccoria.pl
Przeczytaj również:
Ma dekoracyjne liście, a ślimaki jej nie znoszą. Miodunka – ciekawe gatunki i zastosowanie