Spis treści:
- Wierzba wiciowa – charakterystyka
- Wierzba wiciowa – właściwości
- Wierzba wiciowa – zastosowanie
- Jak uprawiać wierzbę energetyczną?
- Wierzba jako roślina energetyczna
- Zalety uprawy wierzby energetycznej
Wierzba wiciowa – charakterystyka
Wierzba wiciowa znana jest pod wieloma nazwami, również jako wierzba krzewiasta, energetyczna, krzaczasta, a także witwa oraz konopianka. Wierzba jest popularna w Europie Środkowej. W ostatnich latach wykorzystywana jest już nie tylko jako drzewo ozdobne, ale również w uprawach energetycznych lub w roli biopaliwa. To jednak nie wszystkie zastosowania tej wyjątkowej rośliny.
Wierzba wiciowa pojawia się na terenie całej Polski, zazwyczaj w pobliżu rzek lub strumieni. Nie wyróżnia się rozmiarami – dorasta zaledwie do 10 metrów wysokości. Ma krótki pień, z którego wyrastają cienkie i długie gałązki. Wyróżnikiem wierzby energetycznej jest żółte zabarwienie jej gałęzi. Ciekawą obserwację przynosi też podglądanie młodych pędów. Nim „dorosną” i staną się nagie, pokrywa je srebrzysty puch.
Wyróżnikiem wierzby krzewiastej są również jej liście. Długie na około 20 centymetrów i cienkie, o ciemnozielonym zabarwieniu z żółtym paskiem przechodzącym przez środek. Od spodu mają jasną barwę i delikatne włoski. Wierzba tego gatunku tworzy męskie oraz żeńskie kwiatostany. Ich pojawianie się można zaobserwować w marcu oraz kwietniu.
Przeczytaj również: Wierzba pendula nada ogrodowi szczególnego uroku. Jak dbać o wahadełko wierzbowe?
Wierzba wiciowa – właściwości
Właściwości wierzby wiciowej są nieocenione na różnych płaszczyznach. Niektóre z wielu nazw gatunków wierzby wskazują na jej zastosowania. Wierzba koszykarska to określenie, które zyskała ze względu na to, że stanowi wartościowy materiał wikliniarski. Niegdyś miało to znaczenie użytkowe, ponieważ wierzbowych koszyków używano do transportu różnych przedmiotów. Obecnie tę właściwość rośliny wykorzystuje się głównie w zakresie dekoracyjnym.
Przewagę wierzby w tym zakresie stanowi giętkość, elastyczność oraz wytrzymałość jej pędów. Pierwsze plantacje wierzby wykorzystywanej do plecenia koszy w Europie powstały już w XVIII wieku. Początkowo w Saksonii, później w Austrii, a następnie również w Czechach i w Polsce. Wikliną w tym przypadku są młode pędy rośliny, a do wyrobów używane są zazwyczaj cienkie pędy jednoroczne.
Nie należy zapominać jednak o właściwościach wierzby wiciowej w kontekście dekoracyjnym. Wiciowe płoty, płotki, parawany oraz tunele, a także przestrzenne dekoracje i meble to naturalna dekoracja domu i ogrodu. Pięknie prezentuje się w ogrodach rustykalnych, ale nie tylko. Drewno wierzbowe może posłużyć także do wykonania dziecięcych zabawek oraz elementów małej architektury takich jak labirynty, płotki czy huśtawki.
Wierzba wiciowa – zastosowanie
Wierzba wiciowa to niewymagająca roślina o wielu zastosowaniach. Znane jest wykorzystanie jej w uprawach energetycznych. Szybko rośnie, ma wysoki potencjał produkcyjny biomasy i kwalifikuje się jako wieloletnie i ekologiczne źródło energii odnawialnej. Nieocenione jest zastosowanie wierzby wiciowej w ochronie wody, powietrza oraz ziemi. Pozwala oczyszczać glebę z toksycznych związków i metali ciężkich. Korzenie tej rośliny wychwytują nawet 80% zanieczyszczeń.
Ważnym zastosowaniem wierzby wiciowej jest użycie jej do rekultywacji gruntów, ochrony środowiska przyrodniczego poprzez między innymi ograniczanie stopnia zanieczyszczenia powietrza. Wierzbę energetyczną ponadto wykorzystuje się do tworzenia pasów zieleni ochronnej. Warto wspomnieć o jej użyciu w celu stworzenia żywej architektury, czyli zazieleniających się budowli ogrodowych.
Wierzba wiciowa jest bardzo prosta w uprawie, odporna na choroby, a przy tym wyróżnia się niezwykle szerokim zastosowaniem. Fot.123RF.com
Jak uprawiać wierzbę energetyczną?
Zastanawiasz się, jak uprawiać wierzbę energetyczną? Najwięcej pracy w zakresie uprawy musisz poświęcić w trakcie pierwszego roku jej wzrastania. Młode sadzonki narażone są na atak chwastów, przez co trzeba regularnie usuwać je z jej sąsiedztwa. W trakcie pierwszej zimy należy natomiast przyciąć krótko pędy rośliny, co sprawi, że silniej się rozkrzewi.
Jak przeprowadzać zbiory wierzby energetycznej? Ścięte pędy w trakcie pierwszego i drugiego roku uprawy są często wykorzystywane w formie materiału nasadzeniowego. Podczas trzeciego roku można zacząć właściwe zbiory. Wtedy też pędy mają grubość 20–30 milimetrów oraz wysokość około 5 metrów. Zadowalające plony osiągniesz, zbierając wierzbę co 3 lata.
Zbiory wierzby energetycznej powinno się przeprowadzać w umiejętny sposób. Pędy należy obcinać nisko nad ziemią (około 5–10 centymetrów) przy użyciu na przykład piły spalinowej lub sekatora. Pozyskane pędy muszą być pozostawione do całkowitego wyschnięcia mniej więcej do sierpnia. Wtedy dopiero rozdrabnia się je na kawałki i spala w piecu.
Wierzba jako roślina energetyczna
W ostatnich latach coraz większą popularność zyskuje wierzba jako roślina energetyczna. Jest niezwykle cenna w tym zakresie – wytwarzana dzięki niej biomasa po wysuszeniu stanowi odnawialne i niedrogie biopaliwo. Wierzba jako roślina energetyczna może posłużyć między innymi do ogrzewania domów.
Zaletą wykorzystania wierzby energetycznej w formie biopaliwa jest to, że spalanie drewna wierzbowego nie emituje szkodliwych związków siarki oraz azotu. Co więcej, dwutlenek węgla pochłaniany jest przez rośliny, które rosną w okolicy.
Popularność wierzbowego paliwa w Polsce nie jest jeszcze zbyt duża. Wynika to z tego, że produkcja towarowa nie jest wystarczająco opłacalna. Aby wykorzystać wierzbę wiciową jako biopaliwo, niezbędne są specjalne kotły, kominki oraz piece, które są przystosowane do takiego rodzaju opału. Nie każdy dom jest wyposażony w taki sprzęt.
Zalety uprawy wierzby energetycznej
Zalety uprawy wierzby energetycznej są niepodważalne i z tego względu warto zastanowić się nad własną plantacją. Atutem takiego rozwiązania jest między innymi to, że produkcja wierzby nie jest zbyt pracochłonna i kosztowna. Co prawda pewną trudność może sprawić jej zbiór na terenach podmokłych, ale – dysponując odpowiednim piecem i słonecznym terenem – można z powodzeniem przeprowadzić uprawę wierzby na własny użytek.
To nie wszystkie zalety uprawy wierzby energetycznej. Ma ona również właściwości oczyszczające podłoże z różnych toksyn. Korzenie tej wyjątkowej rośliny mają zdolność wyciągnięcia z gleby nawet do 80% zanieczyszczeń, dlatego też wierzbę wiciową można spotkać w pobliżu wysypisk śmieci lub fabryk. Jej niepodważalną zaletą jest również to, że może ona wyrosnąć nawet na nieużytkach. To sprawia, że można ją posadzić niemal wszędzie.
Inne zalety uprawy wierzby energetycznej to między innymi cena sadzonki, która jest bardzo niska. Jedna sadzonka wierzby wiciowej kosztuje nawet poniżej złotówki. Roślinę może uprawiać nawet niedoświadczony ogrodnik.
Nie dość, że wierzba nie ma dużych wymagań pod względem uprawy, to odznacza się również wysoką odpornością na szkodniki oraz choroby. Każdego roku wierzba wiciowa zapewnia liczne przyrosty. Jest nie tylko cenną rośliną energetyczną, ale i wyróżnia się wysoką wartością opałową.
Przeczytaj również: Tańsza niż żwirek i trwalsza niż kora drzewna. Dlaczego warto wykorzystać korę kamienną w ogrodzie?