Spis treści:
- Mączniak rzekomy dyniowatych – charakterystyka
- Jak rozwija się mączniak?
- Mączniak rzekomy dyniowatych – objawy
- Zwalczanie mączniaka rzekomego
- Mączniak rzekomy dyniowatych – zapobieganie
Mączniak rzekomy dyniowatych – charakterystyka
Mączniaka rzekomego roślin dyniowatych wywołuje patogen Pseudoperonospora cubensis. Jest to pasożyt obligatoryjny, czyli występujący tylko w obrębie żywej tkanki. Najczęściej poraża liście, chociaż jego działanie rozchodzi się na całą roślinę, wpływając również na owoce.
Mączniak atakuje wszystkie dyniowate, czyli dynie, kabaczki, cukinie, ale szczególnie podatne są na niego ogórki – z tego względu czasem funkcjonuje pod nazwą mączniak rzekomy ogórka. Atakuje zarówno owoce uprawiane w gruncie, jak i w szklarni. Objawy choroby niestety nie są widoczne od razu – najczęściej można je zauważyć dopiero pod koniec lipca i w sierpniu.
Podczas wegetacji, zarodniki grzyba mogą się przemieszczać nawet na duże odległości, gdyż roznosi je wiatr. Mączniak rzekomy dyniowatych wspaniale rozwija się w warunkach wysokiej wilgotności.
Jak rozwija się mączniak?
Zarodniki mączniaka rzekomego dyniowatych mogą być przenoszone na przykład przez wiatr. Takim sposobem bardzo łatwo poraża rośliny nawet na odległych od siebie plantacjach czy w ogrodach. Ten błyskawiczny sposób przenoszenia zarodników powoduje, że mączniak rzekomy jest chorobą epidemiczną.
Idealnymi warunkami do rozwoju patogenu jest wilgoć powietrza, gleby, a także długotrwale utrzymująca się woda na częściach rośliny – szczególnie na liściach. Jak łatwo wywnioskować, upalne, duszne i jednocześnie wilgotne lato to idealne warunki do rozwoju infekcji.
Patogen, który trafi na zdrową, silną i odporną roślinę, może się nie rozwinąć i nie wykazać żadnych objawów. Niestety, bardzo często poraża delikatne sadzonki, wrażliwe na chorobę – wówczas dochodzi szybko do wystąpienia objawów, uszkodzenia i porażenia całej rośliny. Grzyby odpowiedzialne za mączniaka potrafią doprowadzić do obumarcia rośliny w tydzień. Sam mączniak rzekomy nie atakuje owoców i ich nie infekuje, natomiast osłabiona i obumierająca roślina wydaje plon mały i niewyrośnięty.
Patogeny mączniaka rzekomego porażają głównie liście, ale czasami również łodygi i owoce. Fot.123RF.com
Mączniak rzekomy dyniowatych – objawy
Rozwój mączniaka zależy od aktywności patogena, warunków środowiskowych oraz odporności atakowanej rośliny. Najszybciej infekcja rozwija się, gdy patogen w sprzyjających warunkach trafi na mało odporną roślinę. Momentalnie pojawiają się bardzo charakterystyczne objawy, które nie pozostawiają wątpliwości co do tego, jaka choroba zaatakowała uprawę.
- Na górnej stronie liścia pojawiają się żółtawe plamy, które z czasem brązowieją.
- Plamy mają kształty wieloboków, ograniczają je nerwy liści, wraz z rozwojem choroby liść robi się zielono-żółto-brązowy – układa się to w mozaikę.
- Wraz z rozwojem choroby plamy powiększają się, zaczynają łączyć się ze sobą, pokrywając całą powierzchnię liścia.
- Na spodzie liścia pojawia się szary nalot, który z czasem przybiera fioletowy odcień.
Zwalczanie mączniaka rzekomego
Mączniak rzekomy łatwo się przenosi, ale można skutecznie go zwalczać. Na rynku dostępne są rozmaite preparaty – zarówno dla miłośników ekologii, jak i dla osób, którym zależy na bardziej intensywnym oprysku.
-
Zwalczanie mączniaka rzekomego – sposoby ekologiczne
Prowadzenie ogrodu w sposób całkowicie naturalny wymaga także naturalnego radzenia sobie ze szkodnikami. Nie ma sensu dbać o glebę, szukać ekologicznych nasion i nawozów, by potem opryskać to wszystko chemicznym preparatem przeciwko pasożytom. Zobacz, jak w naturalny sposób przegonić mącznika rzekomego dyniowatych.
- Przygotuj gnojówkę z pokrzyw – rozcieńcz ją w proporcjach 1:10 i opryskuj rośliny i ziemię wokół nich co 2-3 tygodnie.
- Zastosuj biopreparat ze skrzypu – na rynku są dostępne gotowe produkty (np. Evasiol – oprysk ze skrzypu polnego), ale łatwo jest zrobić taki środek samodzielnie. 1 kg świeżego skrzypu zalej 10 litrami wody i odstaw na dobę. Po tym czasie zagotuj wywar i trzymaj na ogniu przez jakieś 30 minut. Przecedź i podlewaj co 2-3 tygodnie. W zależności od ilości roślin, które są do opryskania, można podwoić (albo dwukrotnie zmniejszyć) proporcje.
Preparaty całkowicie naturalne, takie jak gnojówki ze skrzypu i pokrzywy muszą być stosowane regularnie, a także zapobiegawczo. Najlepiej, jeśli zaczniesz opryskiwać ogórki już od czerwca.
Gnojówka z pokrzywy do pryskania pomoże zwalczyć mączniaka rzekomego dyniowatych. Fot.123RF.com
-
Zwalczanie mączniaka rzekomego – opryski
Może okazać się, że choroba jest na tyle zaawansowana, że kabaczków, dyń i ogórków nie da się uratować przy pomocy całkowicie naturalnych sposobów. Można wtedy sięgnąć po fungicydy, czyli preparaty grzybobójcze.
- Miedzian 50 WP – zalecany do używania w ogrodach przydomowych i na działkach, sprawdza się na warzywach i drzewach owocowych. Stosuje się go w momencie zauważenia objawów choroby, jak również zapobiegawczo. Opryski robi się co 7-10 dni, natomiast w sezonie można wykonać je maksymalnie trzy razy. Częstsze stosowanie fungicydów powoduje, że patogen się na nie uodparnia.
- Siarkol 800 SC – substancją czynną w preparacie jest siarka, która ma doskonałe właściwości grzybobójcze. Po opryskaniu środek ten zostaje na roślinie, tworząc ochronną powłokę, ogranicza także rozwój choroby. Jest skuteczny przy zwalczaniu różnych rodzajów mączniaka: zarówno na warzywach, kwiatach, jak i drzewkach. Oprysk robi się co 7-10 dni, w sezonie można opryskać rośliny maksymalnie 6 razy.
Przeczytaj również: Miedzian w ogrodzie. Jak i kiedy robić opryski z miedzianu?
Miedzian to popularny preparat o bardzo szerokim działaniu Fot. 123RF/PICSEL
Mączniak rzekomy dyniowatych – zapobieganie
Jeśli objawy mączniaka pojawią się na twoich roślinach, trzeba zastosować odpowiednie preparaty, natomiast najważniejsze jest zawsze zapobieganie. Jak można przeciwdziałać zainfekowaniu roślin przez mączniaka rzekomego?
- Wybieraj odmiany ogórków odporne na choroby, w tym na mączniaka rzekomego dyniowatych – odmian takich jest wiele, np. Ozyrys F1, Zefir F1 czy Ikar F1. Uważaj na odmianę Śremski F1, która jest szczególnie podatna na mączniaka rzekomego.
- Zaplanuj uprawę ogórków i innych dyniowatych raczej na wzniesieniu niż w dolinie – muszą być w suchym miejscu, gdyż wilgoć sprzyja chorobom grzybowym. Dodatkowo nie planuj warzywnika blisko oczka wodnego czy stawu.|
- Podlewając, nie lej po liściach i owocach – wilgotna powłoczka zostająca na liściach to wymarzone warunki do rozwoju patogenu.
- Regularnie wietrz szklarnię – rozwojowi mączniaka sprzyja wilgoć i zaduch, dlatego ogórki uprawiane w gruncie powinny być posadzone z odstępami, a szklarnia czy tunel regularnie wietrzone.
- Nie wyrzucaj porażonych liści do kompostownika – patogen może przetrwać i razem z kompostem dostać się do kolejnych roślin.
Samodzielna uprawa ogórków, cukinii, kabaczków i dyń to wielka frajda, natomiast całą radość z plonów mogą pokrzyżować choroby, np. opisany wyżej mączniak rzekomy dyniowatych. Jeśli zastosujesz się do powyższych wskazówek, uprawa roślin dyniowatych nie sprawi ci najmniejszych problemów.
Przeczytaj również: Biały, lepki nalot na kwiatach doniczkowych. Co to jest i jak się go pozbyć?
Biały nalot na liściach roślin? Wyjaśniamy, które choroby objawiają się w ten sposób Fot. 123RF/PICSEL