Medycyna konwencjonalna wykorzystuje kwiaty i owoce bzu czarnego (Sambucus nigra), które pomagają w złagodzeniu objawów przeziębienia i grypy, szczególnie gorączki, zatkanego nosa i zatok oraz podczas infekcji ucha środkowego. Badania laboratoryjne wykazują, że związki chemiczne zawarte w owocach bzu mogą aktywować komórki odpornościowe oraz działać bezpośrednio na wirusy, zmniejszając ich zjadliwość.
Wymagania
Bez czarny to wielopienny krzew lub niewielkie drzewko o złożonych liściach, które są bardzo pomocne przy odstraszaniu much, meszek i komarów. Roślina jest mrozoodporna, preferuje wilgotną, ale przepuszczalną, bogatą w próchnicę glebę oraz pełne słońce lub częściowy cień.
Rozmnażanie
Jeżeli chcemy rozmnażać bez, możemy zrobić to poprzez nasiona, które zbiera się jesienią, jak również poprzez odrosty (z półzdrewniałych sadzonek pobieranych późnym latem lub zdrewniałych sadzonek pobieranych jesienią).
Odmiany
Odmiany ozdobne: ‘Blac Lase’ syn. ‘Eva’ – o drobno pociętych, purpurowych liściach i różowych kwiatach; ‘Black Beauty’ syn. ‘Gerda’ – podobna do wcześniejszej odmiany; ‘Guincho Purple’ syn. ‘Purpurea’ – karłowata odmiana z purpurowymi liśćmi
Zastosowanie w ziołolecznictwie ma również bez koralowy – S. racemosa, posiada duże pęki czerwonych jagód. Powstały z niego złotolistne odmiany ozdobne: ’Sutherland Gold’ i ‘Plumosa Aurea’.
Zarejestruj się! | Dodaj galerię!
Kiedy zbieramy?
Owoce należy zbierać, kiedy staną się czarne. Kwiaty zbieramy się od maja do lipca, przy ładnej pogodzie, najlepiej rano, zaraz po tym, jak odparuje rosa. Baldachy powinny być w pełni rozwinięte, bez mszyc i zanieczyszczeń. Ścina się je ostrym nożem. Pamiętaj, by nie ścinać wszystkich baldachów z jednego krzewu. Możemy w ten sposób zakłócić naturalny wzrost i rozwój rośliny. Kwiaty, tak samo jak jego owoce, należy przerabiać zaraz po zerwaniu z krzaka. Do suszenia ich nie myjemy. Po ścięciu całych kwiatostanów wiążemy je w bukiety i suszymy powieszone pod sufitem, w przewiewnym miejscu. Możemy je również do suszenia rozłożyć na bawełnianych chustach lub w piekarniku w temperaturze nieprzekraczającej 40 st. C. przy otwartych drzwiczkach. Kwiaty bzu czarnego możemy również mrozić.
Właściwości lecznicze kwiatów bzu czarnego
Kwiaty bzu czarnego: działają wykrztuśnie, rozrzedzają katar, działają napotnie, mają działanie antywirusowe, chronią i wzmacniają błony śluzowe dróg oddechowych, wzmacniają odporność, działają moczopędnie, wzmacniają naczynia włosowate, stabilizują krwiobieg, uśmierzają ból, w tym ból głowy, działają oczyszczająco, wychwytują wolne rodniki, przyspieszają przemianę materii, przeciwdziałają uderzeniom krwi do głowy, łagodzą stany zapalne skóry.
Zarejestruj się! | Dodaj galerię!
Substancje zawarte w kwiatach bzu czarnego to:, olejki eteryczne, flawonoidy, flawonole, glikozydy flawonolowe (m.in. rutyna), n-parafiny, substancje nieorganiczne (mineralne), kwasy fenolokarbonowe (kwas kumarynowy, kwas kawowy, kwas ferulowy), sambunigryna (glikozyd kwasu pruskiego), śluzy i garbniki, sterole, triterpeny, cholina - obniża ciśnienie krwi i zapobiega nadmiernemu odkładaniu się tłuszczu w organizmie; syntetyzowana jest składnikiem lekarstw na choroby wątroby i choroby nowotworowe. Prócz tego bez czarny jest bogaty w witaminy i minerały. Znajdziesz w nim: beta karoten, witaminy A, B1, B2, B3, B6, C oraz potas, wapń, magnez, sód, fosfor, sód. Poza tym czarny bez zawiera pierwiastki śladowe: żelazo, miedź, mangan i cynk.
Zarejestruj się! | Dodaj galerię!
W kuchni
Ze świeżych kwiatów bzu przygotowuje się wina, nalewki oraz ziołowe wywary. Mają one przyjemny, kwiatowy smak. Ze sfermentowanego soku z owoców, bogatego w witaminę A i C wytwarza się wino bzowe. Owoce można zamrażać, jednak po ich rozmrożeniu należy je gotować przez kilka minut, a następnie można używać do wypieków.
Zarejestruj się! | Dodaj galerię!
Przepisy:
- Bzowe racuszki. Kliknij!
- Sok z czarnego bzu. Kliknij!
- Ciastka z kwiatami z czarnego bzu. Kliknij!
- Syrop z kwiatów z czarnego bzu. Kliknij!
- Nalewka z kwiatów bzu. Kliknij!
Ciekawostka historyczna
Z małych gałązek, po usunięciu trującego włókna, wyrabiano niegdyś flety. W wielu rejonach Europy bez czarny używany był w medycynie oraz magii i określany mianem Frau Holle, ze względu na powiązania z boginią śmierci, przemian i zmarłych. Nosił również miano „diabelskiego” lub „judaszowego drzewa” z powodu średniowiecznych powiazań z krzyżem chrystusowym: wierzono, że Judasz powiesił się na gałęzi czarnego bzu.
Deccoria.pl
Zdjęcie główne: 123RF/PICSELL
Przeczytaj również: Kiedy przycinać lawendę?
Przeczytaj również: Azalie wielkokwiatowe – królowe maja