Spis treści:
- Perukowiec podolski — charakterystyka
- Perukowiec podolski – odmiany
- Perukowiec podolski — uprawa
- Perukowiec podolski – rozmnażanie
- Perukowiec podolski — ciekawostki
Perukowiec podolski — charakterystyka
Perukowiec podolski (Cotinus coggygria) pochodzi z terenów południowej Europy oraz południowo-zachodniej Azji. Tam uprawiana jest ona głównie w ogrodach, ale rośnie również dziko. Perukowce to zazwyczaj rosłe krzewy liściaste o zaokrąglonym kształcie, choć mogą mieć one również formę małych drzewek. Maksymalnie osiągają one 3-5 metrów wysokości. Nazwa tej rośliny nawiązuje do jej pierzastych, napuszonych owocostanów, które trochę przypominają perukę.
Jak wygląda perukowiec podolski?
Liście perukowca podolskiego pojawiają się na pędach dopiero w maju. Ułożone są one skrętolegle. Wyróżnia je jajowaty kształt, gładkie brzegi i długie, sztywne ogonki. Ich zabarwienie w klasycznym wydaniu jest zielone, ale może być również czerwone, żółto-pomarańczowe, a nawet szkarłatne. To kwestia odmiany, dostępu rośliny do słońca oraz pory roku.
Kwitnienie perukowca przypada na okres od maja do czerwca. Na szczytach pędów wyrastają drobne żółtawe lub zielonkawo-żółtawe kwiatuszki zebrane w wiechy. W okresie owocowania przekształcają się one w imponujące owocostany z charakterystycznymi nitkowatymi szypułkami. Zazwyczaj mają one purpurowe, różowe, kremowo-różowe, a nawet żółtawe zabarwienie.
Ze względu na gęste rozgałęzienia perukowce wykształcają naturalny kształt krzewu. Nie zmienia to jednak faktu, że jako drzewo perukowiec może osiągnąć od trzech do czterech metrów wysokości i od dwóch do trzech metrów średnicy. Gałęzie mają korę między zielonkawą a szarą. Liście są proste, owalne, przemienne, z zaznaczonymi żyłkami i długim ogonkiem. W większości polskich ogrodów rosną odmiany fioletowe, ale można też spotkać perukowiec zielony o złoto zabarwionych liściach i bardzo efektownych różowych, puszystych kwiatostanach. Owocostany są bez wątpienia największym walorem perukowca podolskiego. Dzięki nim wygląda on, jakby był spowity mgiełką.
Zastosowanie perukowca podolskiego w ogrodzie jest bardzo szerokie. Można go posadzić jako pojedynczy krzew ozdobny lub zrobić z niego żywopłot. Pięknie wygląda również w ogrodach skalnych oraz donicach ustawionych na tarasie.
Przeczytaj również: Najpiękniejsze perukowce do ogrodu. Przegląd ciekawych odmian
Perukowiec podolski to przepiękna ozdoba ogrodu. Fot. 123RF/PICSEL
Perukowiec podolski – odmiany
Najpopularniejszą odmianą jest perukowiec podolski Royal Purple. Jego liście mają atrakcyjny burgundowy kolor, który jesienią przebarwia się na czerwono. Jest powszechnie sadzony w ogrodach przydomowych, parkach, skwerach itd. ze względu na łatwość uprawy i tolerancję na zanieczyszczenia miejskie. Jego kwitnienie nie jest jednak tak uderzające jak w przypadku karłowatej odmiany Young Lady. Ten perukowiec podolski osiąga maksymalną wysokość 1-1,5 m. Ma zielone ulistnienie, pokryte w okresie kwitnienia chmurą różowych kwiatostanów.
Na uwagę zasługuje również perukowiec podolski Golden Spirit. Osiąga ok. 2,5 m wysokości i ok. 2 m szerokości. Jego liście są zabarwione na złoto i jesienią przebarwiają się na pomarańczowy kolor. Podczas kwitnienia roślina wydaje okazałe, puszyste różowe peruki. Inną, często stosowaną odmianą jest Flame, który tworzy duże (4-6 m wysokości) drzewo. Liście tego perukowca przed opadnięciem zmieniają kolor na pomarańczowy i jaskrawoczerwony, a podczas kwitnienia daje fioletowo-różowe kwiaty.
Ceniona jest również odmiana Young Lady. Wyjściowo zielone liście tej rośliny jesienią przybierają zabarwienie żółtawo-zielone, natomiast jej owocostany przyozdobione są szaro-różowymi włoskami.
Z kolei odmiana Lilla to niewielki krzew o zwartej formie, który pięknie prezentuje się w ogrodzie za sprawą liści w kolorze bordowo-fioletowym z różową obwódką oraz różowych wiechowatych owocostanów.
Perukowiec nie ma dużych wymagań uprawowych. Fot. 123RF.PICSEL
Perukowiec podolski — uprawa
Roślina nie ma dużych wymagań uprawowych. Zwykle dobrze radzi sobie praktycznie w każdych warunkach. Poniżej przedstawiamy, jak o niego dbać, by stał się prawdziwą ozdobą ogrodu:
- Stanowisko i podłoże
Perukowcom niestraszne upały i ostre słońce. Tolerują też różne rodzaje gleb. Dobrze radzą sobie zwłaszcza na tych ubogich i kamienistych, natomiast nie tolerują nadmiernej wilgoci i słabego drenażu. Najlepiej rozwijają się na glebach obojętnych, lekko zasadowych lub wręcz wapiennych, suchych i lekkich.
Perukowiec podolski jest odporny na suszę, wiatr i zanieczyszczenia miejskie. Jest też rośliną mrozoodporną, poradzi sobie nawet z kilkunastostopniowym mrozem. Można go posadzić jako pojedynczy krzew ozdobny lub zrobić z niego żywopłot. Pięknie wygląda w ogrodach skalnych oraz donicach ustawionych na tarasie.
- Sadzenie
Do ziemi lub donicy perukowce sadzi się jesienią, ewentualnie wiosną. Ponieważ sadzonki są trudne do wyhodowania z nasion, najlepiej jest kupić małą roślinkę z wytworzonym systemem korzeniowym. O czym należy pamiętać podczas sadzenia perukowców?
- Przed zasadzeniem weź pod uwagę wielkość dorosłej rośliny. Sprawdź, jaką masz odmianę perukowca i przystosuj do niej miejsce, w którym drzewko będzie mogło się swobodnie rozwijać.
- Pamiętaj o wykopaniu odpowiednio głębokiego dołu (przystosowanego później do rozwoju rośliny).
- Przez pierwsze kilka lat wzrostu krzewu podlewaj go regularnie wiosną i latem.
- Podczas sadzenia perukowca w donicy należy pamiętać o wykonaniu warstwy drenażowej.
- Podlewanie i nawożenie
Perukowiec podolski nie wymaga szczególnej pielęgnacji. Gdy osiągnie rozmiary drzewa lub dorodnego krzewu jest odporny na suszę. Nie jest również konieczne jego nawożenie. Natomiast latem, szczególnie w przypadku młodych sadzonek, warto je podlewać, starając się nie dopuścić do długotrwałego przesuszenia ziemi.
- Przycinanie
Rozwój nowych, silnych pędów o większych niż zwykle liściach wspomaga silne cięcie. Natomiast, jeśli chcesz, aby roślin pięknie zakwitła, przycinanie stosuj tylko w razie potrzeby. Wówczas powinno być bardzo lekkie i obejmować tylko stare, zmarznięte lub martwe części gałęzi.
Możesz też przyciąć wszystkie gałęzie raz w roku do ok. 10 cm, aby drzewko było gęstsze. Jeśli stwierdzisz, że twój perukowiec po kilku latach rozrósł się zbyt mocno i zajmuje za dużo miejsca, zimą możesz go przyciąć na wysokości ziemi. To sprawi, że na wiosnę roślina ponownie wypuści młode pędy.
- Choroby i szkodniki
Perukowce bardzo rzadko atakowane są przez choroby lub szkodniki. Zwykle pozostają przez cały czas zdrowe.
Jesienią liście perukowca się przebarwiają. Fot. 123RF/PICSEL
Perukowiec podolski – rozmnażanie
Perukowiec podolski można rozmnażać m.in. z nasion. Należy je zebrać w październiku, oczyścić, delikatnie osuszyć i włożyć do zamykanego pudełka z wilgotnym piaskiem. Tak zabezpieczone nasionka trzeba przechowywać przez trzy miesiące w niskiej temperaturze, najlepiej w lodówce. Wczesną wiosną można przystąpić do ich wysiewu. Najpierw w małych doniczkach, w ziemi kompostowej z dodatkiem torfu i piasku. Kiedy pojawią się pierwsze siewki, należy odczekać, aż urosną do 15-20 cm. Jesienią dokonuje się selekcji – większe roślinki można przeznaczyć do zasadzenia w stałym miejscu, a mniejsze pozostawić na kolejny rok.
Sadzonki perukowca można również pobrać z młodych pędów zasadzonej rośliny. Najlepiej robić to w czasie jej aktywnego wzrostu. Pęd nie może mieć pąków kwiatowych oraz posiadać nie więcej niż trzy pary liści. Odcięta gałązka powinna mieć ok. 10 cm długości. Jeśli na jej dolnej części znajdują się liście, trzeba je usunąć, by móc swobodnie zanurzyć jej koniec w ukorzeniaczu. Tak przygotowaną sadzonkę należy umieścić w doniczce z torfem i piaskiem (wymieszane w stosunku 50:50), delikatnie podlać i przykryć folią perforowaną, aby nie doszło do wysuszenia podłoża. Na wiosnę ukorzenioną sadzonkę można przesadzić do ziemi w ogrodzie lub większej donicy.
Perukowce to wspaniała ozdoba każdego ogrodu. Pięknie wyglądają jako pojedynczy okaz lub razem z innymi krzewami i drzewami, z którymi mogą świetnie kontrastować. Są również odpowiednie do formowania średnich żywopłotów, ponieważ dobrze znoszą cięcie.
Perukowiec podolski — ciekawostki
Perukowiec podolski, a dokładnie jego wysuszone gałązki, są wykorzystywane także w ziołolecznictwie ze względu na właściwości antyseptyczne, przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Zwolennicy medycyny naturalnej twierdzą również, że roślina ta pomaga w walce z nowotworami oraz boreliozą. Jednak ze względu na silne działanie nie jest zalecana do samodzielnego stosowania bez konsultacji z naturopatą.