Spis treści:
- Charakterystyka owocówki jabłkóweczki
- Warunki występowania szkodnika i jego rozwój
- Objawy bytowania owocówki jabłkóweczki na owocach jabłoni
- Jakie są skuteczne sposoby zwalczania szkodnika bez stosowania oprysków?
- Jakie opryski musisz zastosować w przypadku dużej liczebności szkodnika?
Charakterystyka owocówki jabłkóweczki
Owocówka jabłkóweczka to motyl należący do rodziny zwójkowatych (łac. Tortricidae). Owad osiąga wielkość około 1 cm, podczas gdy rozpiętość jego skrzydeł wynosi od 1,6 do 2,2 cm. Motyl ma dwie pary skrzydeł, z czego pierwsza jest szarobrązowa z lustrzaną plamką. Jaja szkodnika są białe, owalne i lekko spłaszczone. W stadium gąsienic owocówka osiąga długość do 1,5 cm i jest koloru brązowego.
Warunki występowania szkodnika i jego rozwój
Owocówka jabłkóweczka zimuje w postaci gąsienicy, ukrywając się w szczelinach kory lub na drewnianych narzędziach ogrodniczych, skrzynkach do przechowywania roślin i na paletach. Wiosną gąsienice przechodzą w stadium motyla, którym pozostają przez 12 tygodni. Motyle zaczynają składać jaja w połowie maja. W dobrych warunkach pogodowych, podczas których nie wystąpią znaczne wahania temperatury, dojrzewanie jaj trwa około 10 dni. Z jaj wylęga się pierwsze pokolenie gąsienic, które wgryzają się w jabłka, rozpoczynając żerowanie. Larwy owocówki pożywiają się jabłkiem aż do lipca. Po tym czasie wychodzą z owocu i szukają kryjówki. Następnie albo czekają do wiosny, albo ponownie zmieniają się w motyla, który składa jaja, aby cały proces zaczął się od nowa.
Owocówka jabłkóweczka wydaje więc w ciągu sezonu 2 niebezpieczne pokolenia. Pierwsze wiosną, gdy wysyp szkodnika jest wyjątkowo duży. Drugie latem, jednak ono stanowi jedynie około 30% liczebności pierwszego, bo w dużej mierze zależy od warunków pogodowych. W zbyt wysokiej temperaturze gorzej się rozwijają. Oprócz tego latem jest prowadzonych wiele oprysków naturalnych i chemicznych, które znacznie hamują jej rozwój.
Szkodnik częściej pojawia się w starych sadach, gdzie znajduje znacznie więcej kryjówek przydatnych podczas okresu zimowania.
Objawy bytowania owocówki jabłkóweczki na owocach jabłoni
Jabłoń, na której występuje owocówka jabłkóweczka, ma owoce z wyraźnie widocznymi uszkodzeniami. Na jabłkach pojawiają się otwory, wokół których widnieją charakterystyczne trociny. Gąsienice owocówki jabłkóweczki wydrążają w miąższu jabłka głębokie tunele, w których pozostawiają odchody o wyglądzie trocin. Jabłka zamieszkane przez owocówkę znacznie szybciej dojrzewają i opadają. Nie nadają się do spożycia.
Czytaj także: Jakie drzewka owocowe do sadu i ogrodu wybrać?
Jakie są skuteczne sposoby zwalczania szkodnika bez stosowania oprysków?
Jeżeli jesteś zwolennikiem ekologicznego zwalczania szkodników, to są sposoby, które pomogą ci pozbyć się owocówki jabłkóweczki bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Pamiętaj, że podstawowym zabiegiem umożliwiającym zebranie informacji na temat stanu twojego sadu jest regularna i dokładna lustracja. Obserwowanie wszystkich części drzew pozwoli ci szybko wyłapać niepokojące objawy i zacząć działać w początkowym stadium żerowania szkodnika, jakim jest owocówka jabłkóweczka. Opierając się na takich obserwacjach, możesz się zdecydować na kilka skutecznych czynności zwalczających tego szkodnika.
Drzewa w sadzie jabłkowym trzeba obserwować. Fot. Unsplash.com
Niszczenie owoców
Podczas lustracji drzew zrywaj wszystkie owoce z objawami żerowania szkodnika, po czym je pal. Nie gromadź ich w żadnym, nawet bardziej odległym miejscu ze względu na możliwość rozprzestrzeniania się uszkodzeń na inne drzewa owocowe, na przykład grusze.
Stosowanie pułapek
Pod koniec czerwca ułóż na jabłoniach pułapki, które pozwolą się skutecznie rozprawić ze szkodnikiem. Najlepszymi są opaski z papieru falistego, który zakłada się w kilku miejscach na pniu jabłoni. Ze względu na dużą liczbę zakamarków, jakie tworzy papier, gąsienice po wyjściu z jabłka wolą ukryć się właśnie w nim, zamiast w spękaniach twardej kory. Opaski zdejmij pod koniec lipca i wyjmij z nich wszystkie owady pożyteczne, wypuszczając je na wolność. Następnie spal papier wraz ze schowanymi w nich larwami.
Drugim doskonałym rodzajem pułapek są wabiki feromonowe. Możesz je zakupić w każdym sklepie ogrodniczym. Feromony umieszczone na tabliczce lepowej przyciągają motyle, które przyklejają się do niej i umierają. Co jakiś czas wymieniaj tabliczkę na nową.
Pamiętaj, że stosowanie jednej i drugiej pułapki nie wyklucza się nawzajem, szczególnie że obie opisane wyżej działają na różne stadia rozwojowe szkodnika.
Czyszczenie kory
Zabieg czyszczenia pnia jabłoni polega na pozbyciu się z jego powierzchni szkodników. Nie jest to czynność skomplikowana, jednakże trzeba na nią poświęcić trochę cennego czasu. Aby był skuteczny, zorganizuj sobie miskę, szare mydło, wodę i szczotkę z twardym włosiem. W przypadku drzewek młodszych zastosuj szczotkę z miękkim włosiem.
Zabieg wykonuj jesienią, ponieważ właśnie wtedy szkodniki zaczynają ukrywać się w korze w celu spędzenia w kryjówce całej zimy. Szczotkę maczaj w wodzie z rozpuszczonym mydłem i szoruj nią pnie. Nie przejmuj się odpadającymi kawałkami kory, gdyż jest to zjawisko naturalne. Pamiętaj, że do każdego drzewa należy używać wiaderka ze świeżym roztworem szarego mydła.
Czytaj również: Oto szkodniki krzewów liściastych. Żerują i niszczą, co stanie im na drodze
Gąsienice owocówi jabłkóweczki wgryzają się w jabłka. Fot. Wikimedia Commons, Richard Wilde
Jakie opryski musisz zastosować w przypadku dużej liczebności szkodnika?
Jeżeli zdecydowałeś się zastosować oprysk, pierwszym krokiem będzie ustalenie idealnego terminu wykonania zabiegu. Warto, abyś w pierwszej kolejności zdecydował się na preparaty naturalne. Świetnie nadają się do tego wywary z piołunu lub z chrzanu. Jeśli jednak nie chcesz przygotowywać preparatu samodzielnie, sięgnij po gotowe, ekologiczne produkty, których w tej chwili na rynku jest całkiem duży wybór.
Oprysk na larwy owocówki jabłkoweczki
Pamiętaj, że zabieg ten będzie skuteczny w momencie głównego wylotu motyli, czyli podczas ich najliczniejszej obecności na drzewie. Jeśli nie chcesz przegapić tego momentu, załóż na drzewie opaski feromonowe i sprawdzaj je kilka razy w tygodniu aż do końca sierpnia. Jeżeli w trakcie kontroli zauważysz na pułapce pojedyncze szkodniki, usuń je pęsetą lub zmień pułapkę na nową. Termin pierwszego oprysku ustal w momencie, w którym loty motyli uznasz za regularne. Od stwierdzenia do faktycznego zabiegu musi minąć około 3 tygodni. Powtórz zabieg po kolejnych 3 tygodniach.
Oprysk na motyle
Zabieg ten wykonaj mniej więcej po 2 tygodniach po stwierdzeniu, że loty motyli stają się intensywniejsze. Powtarzaj go kilkukrotnie, zawsze w tych samych odstępach czasu. Dzięki takiej regularności i konsekwencji w działaniu motyle powinny znacznie zmniejszyć swoją liczebność.
Oprysk zapobiegawczy
Oprócz zwalczania stadium larwalnego i stadium osobnika dorosłego warto poświęcić trochę czasu na profilaktyczne zabiegi w maju. Możesz do tego celu użyć tych samych produktów naturalnych.
Owocówka jabłkóweczka stanowi poważne zagrożenie owoców jabłoni, dlatego jej zwalczanie powinno być przeprowadzane przez cały sezon wegetatywny. Odpowiednie podejście i konsekwencja w działaniu są w tym przypadku kluczem do sukcesu.